اسامی و القاب حضرت مهدی (عج) در آیات و روایات

نقل از کردن پایگاه اندیشه و فرهنگ مبلغان، در ادعیه مختلف، عناوین متعددی برای امام زمان (عج) ذکر شده است که ضمن بررسی این القاب، تحلیل و تفسیر و نیز نام آنها، گفتگویی با حجت الاسلام والمسلمین مرتضی عباسی، کارشناس این حوزه. مهدویت همدان و عضو هسته علمی موسسه علمیه احیا. همدان را انجام داده ایم که در ادامه مشروح آن را می خوانیم:

در مورد القاب و صفات امام زمان (عج) توضیح دهید.

به نقل از ایکنا ؛ بیش از 300 کنیه برای امام مهدی (عج) ذکر شده است که هر کدام بیانگر بعد خاصی از شخصیت و ویژگی های اخلاقی و معنوی آن حضرت است. از جمله مهدی، منصور، قائم، حجت الله، صاحب العمار، خلف صالح، بقیه الله، منتقم، موعود، خاتم الاواسیه، داعی، باسط، ثائر، صاحب الزمان، ولی الله، خلیفه. الرحمن، برهان، سید و منتظر اشاره کردند.

منظور از مهدی و لقب معروف امام زمان (عج) چیست؟

همه این القاب و صفات به طور خاص در مورد حضرت مهدی (عج) ذکر شده است، هر چند که بسیاری از آنها برای سایر ائمه بزرگوار اسلام نیز قابل استفاده است. برخی از این القاب و صفات معروف عبارتند از مهدی که از مشهورترین نام های پیامبر است.

امام باقر (علیه السلام) درباره علت نامگذاری او به این نام می فرماید: «… قائم آل محمد (علیه السلام) را مهدی نامیده اند، به این دلیل که مردم را از آن چیزهایی که برایشان پوشانده پوشانده است. سرب.” حضرت صادق علیه السلام نیز در این باره می فرماید «… او را مهدی نامیدند؛ زیرا مردم را به آنچه از دست داده اند، راهنمایی می کند».

یکی دیگر از لقب های او قائم است. امام رضا علیه السلام در توضیح علت این نامگذاری می فرمایند «… حضرت صاحب العمار علیه السلام را قائم نامیده اند، زیرا با حق قیام می کند». شیخ صدوق در «کمال الدین» روایت می کند که «صقر بن دلف» گفت: روزی از امام محمد تقی علیه السلام پرسیدم ای فرزند رسول خدا چرا فرزند امام عسکری علیه السلام را قائم نامیدند؟! فرمود: «… چون اصل امامت را پس از فراموشی و روی گردانی بیشتر مردم از آن دوباره مطرح می کند».

منتظر نیز عنوان دیگر انتصاب اوست. از امام جواد (علیه السلام) نقل شده است که حضرت مهدی (عج) را منتظر می نامند; زیرا دوره غیبت برای او بسیار طولانی خواهد بود. مؤمنان امت با وجود طولانی شدن این مدت منتظر ظهور او می مانند، اما شک کنندگان به او شک می کنند و او را انکار می کنند. او را منتذیر نیز گویند; زیرا وجود مبارک امام زمان (عج) همواره منتظر است که خداوند متعال اذن قیام و ظهور ایشان را بدهد. سپس ظلم و ستم را از زمین برمی دارند و آن را پر از عدل و داد می کنند.

حجت الله القاب دیگر آنان است که در دسته ای از روایات و ادعیه به امام عصر(عج) حجت یا حجت الله گفته می شود. در مورد علت این نامگذاری نظرات مختلفی بیان شده است. از جمله گفته اند: خداوند تبارک و تعالی حجت را به وسیله آن حضرت برای بندگان کامل می کند و به همه سؤالات و شبهات آنها پاسخ می دهد. به گونه ای که هیچ بهانه ای برای سرپیچی از حق نباشد. برخی نیز گفته اند که امام زمان (عج) حجت خداست; یعنی حکومت الهی بر همه مخلوقات به دست آن حضرت محقق خواهد شد.

یکی از القاب امام زمان (عج) بقیع الله است که در قرآن کریم نیز به آن اشاره شده است. این عنوان به چه معناست؟

بقیّه الله یکی دیگر از کنیه های اوست که از القاب امام زمان (عج) بقیّه الله است. در مورد نامیده شدن پیامبر به این کنیه نظرات مختلفی مطرح شده است. مثلاً گفته اند: این تعبیر کلمه ای جامع و کامل است که بیانگر شخصیت و عظمت آن حضرت است; زیرا او وارث آدم و یادگار کسی است که فرشتگان بر او سجده کردند و همه مخلوقات در برابر او سجده کردند.

همچنین فرموده اند که چون امام قیام کند بر کعبه تکیه می کنند و اولین آیه ای که به زبان جاری می نویسند این است که: «الاَ اللَّهُ أَنْتُکُمْ أَنْ یُؤْمِنُونَ بَعْتَ اللَّهِ لَکُمْ أَفْرَضُکُمْ مِنَ اللَّهِ». دیگر» (هود/ آیه 86). سپس می گوید من بقیه الله و حجت الهی و خلیفه او برای شما هستم. پس از آن، هر که به آنها سلام کند، عبارت السلام علیک یا بقیع الله فی ارضه را به کار می برد.

یکی دیگر از ویژگی های صاحب الزمان (عج) انتقام از ظالمان است، در این باره بگو.

«انتقام جو» از دیگر کنیه های حضرت مهدی (عج) است. حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: از صفات مهدی آل محمد (عج) این است که انتقام مظلوم را از ظالمان می گیرد. علاوه بر این، خود امام عصر به احمد بن اسحاق نوشت: از دشمنان خدا انتقام خواهم گرفت.

«موعود» نیز یکی از نام های معروف آن حضرت است که تقریباً همه ادیان آسمانی آن را می شناسند. امام سجاد علیه السلام علت این نام را در تفسیر آیه و ما توعدون چنین بیان می کند: مقصود قیام امیر آل محمد صلی الله علیه و آله است که ظهور او به همه پیامبران وعده داده شده است. و ملل گذشته لذا در زیارت آن حضرت آمده است: سلام بر آن مهدی که خداوند به او وعده داده است که به وسیله او بین همه مردم وحدت و یکپارچگی ایجاد کند.

«غایب» از کنیه هایی که برای مهدی موعود (عج) ذکر شده، کنیه غیب است. غایب یعنی نامرئی. زمانی که ظلم و ستم پیشه ورهای تاریک پرست طاقت نور دوازدهمین برهان حق الله را نداشت و به بیت امام عسکری علیه السلام حمله کرد تا با قدرت لایزال خود منجی عالم بشریت خداوند متعال را به قتل برساند. و حکمت، موجب غیبت آخر شد. او با حفظ عمر باقی مانده از خط امامت و نبوت، دلیل خود را برای تکمیل نعمت خود بر مستضعفان ارائه کرد. از آن روز غیبت مصلح بزرگ بشری آغاز شد و امام دوازدهم به امام غایب معروف شد.

لطفا در مورد نام مستعار «پرس الحجاز» هم توضیح دهید.

فارس الحجاز نیز از القاب وی است. کلمه «فارس» در زبان عربی و همچنین در فارسی صفت است منهای حرف «را» و پسوند «فائل». و جمع آن «فرسان» و «فاوارس» است; علمای لغوی معانی متعددی برای آن ذکر کرده اند; از جمله یک سوار، یک سوار، یک جنگجوی شجاع و یک جنگجو. در طول تاریخ افراد زیادی به نام «فارس» (منهای «را») وجود داشته اند.

در میان اصحاب ائمه علیهم السلام و علمای مسلمان، اعم از ایرانی و غیر ایرانی، افراد مشهوری بودند که نامشان «فرس» بود. مثلاً «فارس ابن حاتم بن محویه قزوینی»; که از یاران امام دهم (علیه السلام) بود; اما او به دلیل گستاخی و فساد مورد لعن و طرد امام (علیه السلام) قرار گرفت.

با تحقیقات گسترده مشخص شد که در هیچ یک از کتب معتبر حدیثی و تاریخی که حاوی نام و صفت و کنیه امام زمان (عج) است، اصطلاح «فرس» به عنوان لقب آن بزرگوار ذکر نشده است. ; البته در برخی از متون نوشته شده در مورد توسل به امام زمان (عج) شاهد استناد به تعبیر ترکیبی «فریس الحجاز» (سوار حجاز) در خطاب به آن حضرت هستیم.

از جمله برخی از کتاب «الامان» تألیف «سید بن طاووس» در هنگام توسل به امام زمان(عج) چنین نقل کرده اند: «یا فارس الحجاز؛ ادراک ادراک یا ابا صالح المهدی؛ ادراک. ادراک یا اباالحسن ادراک است.

«وَجَلَّه» مظهر جمال و جلال خداوند است، جهت خداوندی که اولیای صالح به آن می پردازند، باب الله: «دروازه» تمام معارف الهی، دری که خداجویان برای ورود به حرم الهی، «نورالله» هدف دارند. نور خاموش نشدنی خداوند، آشکار کننده همه معارف و حقایق توحیدی، مایه هدایت راه جویان است. النبّا، فرزند نبوت، باقیمانده نسل پیامبران، «عین الحیوه» چشمه حیات، سرچشمه حیات حقیقی، «صاحب الزمان» مرجع زمان، فرمانده رئیس الوجود به اذن حق، «ناموس العصر» ولی زمان، ذات الزمان، «نظام الدین» نظام بخش دین و «یاسب المتقین» پیشوای متقیان نیز از القاب وی است. به اختصار بیان شد.