این چهار کتاب خالی بود

نقل از کردن پایگاه اندیشه و فرهنگ مبلغانسید محمدرضا بن الرسول از اعضای هیئت علمی دانشگاه اصفهان گفت: پس از ترجمه کتاب «نفحات محمدیه» متوجه شدم که جای چند نوع تحقیق مهم درباره پیامبر اکرم (ص) خالی است. . این تحقیقات باید در مورد دایره المعارف، گزینش، ریشه شناسی و اعتبار سنجی باشد.

وی افزود: در مقدمه کتاب که نام اصلی آن «نفحات محمدیه» است، اشاره کردم که مرحوم مغنیه می فرماید: «پیامبر (ص) می فرماید…» من خیلی جست و جو کردم تا منبع این کلمات را بیابم; اما گاهی منبعی پیدا نمی کنم و به همین دلیل این موارد را شایعه بی اساس می نامم. در این نوع محتوا انگیزه های زیادی برای جعل وجود دارد.

مترجم کتاب «بوی خوش محمدی» ادامه داد: البته این شایعات فقط درباره پیامبر(ص) نیست، بلکه در مورد آموزه های شرعی مانند حرام بودن شراب یا گوشت سگ و خوک در اسلام است. این محتوا برای غربی ها قابل قبول نیست. بنابراین به دنبال فردی می گردند که از رد و انکار آنها حمایت کند و اکثر این افراد مورد قبول مردم هستند.

وی با اشاره به مثالی گفت: حتما این جمله را شنیده اید: «من به اروپا رفتم، مسلمانی را دیدم؛ اما از اسلام خبری نشد، به کشورهای اسلامی آمدم، اسلام اسم دارد؛ اما هیچ مسلمانی نمی تواند باشد. پیدا شد.” این جمله را به سید جمال نسبت داده اند; اما در هیچ منبعی پیداش نکردم. بنابراین باید در مورد این مطالب اعتبارسنجی صورت گیرد و برای اعتبار بخشیدن به این نقل‌قول‌ها به یک گروه تحقیقاتی نیاز است.

ابن الرسول با بیان اینکه در موضوع دائرةالمعارف درباره سیره پیامبر(ص) تحقیق دیگری باید انجام شود، تصریح کرد: از اواسط قرن دوم سیره نگاری شد; البته شیعه در این زمینه از اهل سنت عقب است و آنچه در سیره و آثار مربوط به پیامبر(ص) نوشته شده معمولا متعلق به اهل سنت است. گزاره های متناقضی نیز در این سریال ها دیده می شود. اثر اول به عنوان منبع تحقیق درباره سیره پیامبر(ص)، گردآوری و تدوین جامع السیر یا بانک اطلاعاتی محسوب می شود.

وی با بیان اینکه اهل سنت احادیث شیعه را اصیل یا متأخر می دانند و از این احادیث در شرح حال استفاده نمی کنند، افزود: جامع السیر باید نتیجه باشد. مجموعه زیدیه، امامیه و… سیره یک فن تاریخی است و زیرمجموعه تاریخ نگاری است.

مترجم کتاب «بوی خوش محمدی» تصریح کرد: تاریخ نگاری روش خاص خود را می خواهد و نمی توان با معیارهای کلام، شرع و فقه سراغ کار تاریخی رفت. سانسور در تاریخ، به هر انگیزه ای که باشد، خیانت است. در واقع از کوچکترین اطلاعاتی که زوایای تاریک زندگی پیامبر (ص) را روشن می کند، نباید غافل شد. نگاه به کار علمی با عینک عقیدتی آسیب زیادی می زند. وقتی به بی طرفی محض دست یابیم، می توانیم مورخین خوبی باشیم.

وی ریشه شناسی را از دیگر کارهایی دانست که برای پرداختن به احادیث ضاله باید انجام شود و گفت: آخرین کار، گزینش است. ما به مجموعه ای از احادیث پیامبر (ص) نیاز داریم که همه مکاتب اسلامی متفق القول هستند که ایشان این را گفته است. باید مضامین را بنویسیم، طبقه بندی کنیم، همه آثار حدیثی را ببینیم، مشترکات را پیدا کنیم، در شأن صدور سنجیده و نقل از جامعی تهیه کنیم.