روز ترور هاشمی نژاد/ از مناظره دکتر و پیرمرد تا همراهی با آیت الله خامنه ای

سید عبدالکریم هاشمی نژاد (1360-1311) از روحانیون مبارز انقلاب اسلامی ایران بود. وی مبارزه با رژیم پهلوی را از سال 1342 تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داد و پس از انقلاب دبیر حزب جمهوری اسلامی در مشهد شد. هاشمی نژاد به عنوان نماینده مجلس خبرگان قانون اساسی از مازندران انتخاب شد. مناظره دکتر و پیرمرد، درسی که حسین به مردم داد و راه سوم کمونیسم و ​​سرمایه داری از معروف ترین آثار اوست.

هاشمی نژاد در تاریخ 16 مهر 1360 در دفتر حزب جمهوری اسلامی مشهد طی یک عملیات انتحاری به شهادت رسید.

زندگی و تحصیل

سید عبدالکریم هاشمی نژاد فرزند سید حسن در ۱۴ مرداد ۱۳۱۱ در شهرستان بهشهر استان مازندران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را تا چهارده سالگی در بهشهر به پایان رساند و سپس به حوزه علمیه روستای کوهستان (در شش کیلومتری شهرستان بهشهر) که زیر نظر آیت الله کوهستانی بود رفت. پس از گذراندن دروس سطح حوزه علمیه کوهستان، وارد حوزه علمیه قم شد و در درس اساتیدی چون محمد صدوقی، سید رضا صدر و سید محمد محقق داماد شرکت کرد. هاشمی نژاد درس خارج فقه و اصول را نزد آیت الله بروجردی و امام خمینی گذراند.

با رحلت آیت الله بروجردی در سال 1340، هاشمی نژاد به مشهد مهاجرت کرد و علاوه بر تدریس فقه و اصول و اقامه مجالس و منبرهای تبلیغی، در درس خارج فقه سید محمد هادی میلانی و مدتی نیز در درس خارج فقه شرکت کرد. شیخ مجتبی قزوینی.

مبارزات سیاسی

با شروع نهضت امام خمینی در سال 1341، هاشمی نژاد نیز به آن پیوست و با سخنرانی های خود در مبارزات شرکت کرد. او در نیمه شب ۲۴ خرداد ۱۳۴۲ به همراه عده ای از علما و مبلغان و وعاظ دستگیر شد و چهل و یک روز در زندان بود. پس از آزادی بار دیگر به دلیل سخنرانی انقلابی و حمله آشکار به شاه در مسجد فیل مشهد دستگیر و روانه زندان شد. با اعتراضات مردمی و تلاش علما سرانجام پس از بیش از سه ماه حبس آزاد شد.

وی به همراه آیت الله خامنه ای و آیت الله واعظ طبسی رهبری مبارزه با حکومت پهلوی را در مشهد تشکیل داد.

هاشمی نژاد در دوران مبارزه بارها دستگیر و زندانی شد. در سال 1350 دستگیر و برای همیشه ممنوع المنبر شد، در 24 خرداد 1353 و به مناسبت سالگرد قیام 15 خرداد، راهپیمایی اعتراضی در مشهد ترتیب داد و مجددا دستگیر و روانه زندان شد و در سال 1354 سخنرانی دیگری ایراد کرد. علیه رژیم توسط ساواک دستگیر و به 2 سال زندان محکوم شد.

در آبان 1356 با درگذشت سید مصطفی خمینی، هاشمی نژاد یکی از رهبران اصلی نهضت علیه حکومت پهلوی در مشهد بود. اطلاعیه ای که وی به همراه دو تن دیگر از روحانیون مشهد منتشر کرد و در آن به محمدرضا پهلوی حمله شد، بار دیگر دستگیر شد، اما پس از یک شبانه روز به دلیل خشم و تظاهرات مردم مشهد آزاد شد. مدتی بعد مواد منفجره به قصد ترور به خانه اش پرتاب شد. وی در جریان پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 به همراه چند تن از روحانیون از حمله به پادگان شهر و مصادره تسلیحات آن جلوگیری کرد.

بعد از انقلاب اسلامی ایران

هاشمی نژاد از زمان پیروزی انقلاب مبارزه خود را با گروه ها و جریان هایی مانند سازمان مجاهدین خلق آغاز کرد. وی در سال 1358 دبیر حزب جمهوری اسلامی خراسان شد.

وی همزمان با رای مردم استان مازندران وارد مجلس خبرگان رهبری شد و در تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ایفای نقش کرد.

وی در موارد جنگ تحمیلی به مناطق جنگی رفت و سهم بسزایی در افشای اقدامات سید ابوالحسن بنی صدر و جبهه متحد سلطنت طلبان و منافقین داشت. هاشمی نژاد در سال 1358 به همراه هیئتی از جمهوری اسلامی ایران به لیبی رفت و در بهمن 59 به ژاپن و بنگلادش سفر کرد و اهداف انقلاب و نظام اسلامی را برای علاقه مندان تشریح کرد.

فعالیت های علمی و مذهبی

در سال 1343 سید عبدالکریم هاشمی نژاد با همکاری سید حسن ابطحی «مرکز مناظره و نقد دینی» را برای پاسخگویی به شبهات و تربیت دینی نسل جوان در مشهد تأسیس کرد. در سالهای بعد یک شعبه مرکزی و یک کتابخانه نیز به این مجموعه اضافه شد. این تشکل از سال 1343 تا 1350 فعالیت داشت و در سال 1351 متوقف شد. شرکت در جلسات «انجمن جوانان بهشهر» که فعالیتی مشابه کانون بحث و نقد دینی داشت، از دیگر فعالیت های تبلیغی هاشمی نژاد بود.

ترکیبات

هاشمی نژاد برای فعالیت های تبلیغی خود کتابی نیز تالیف کرده است. «بحث دکتر و پیرمرد» یکی از معروف ترین آثار اوست که در آن زمان به قدری محبوبیت داشت که رژیم پهلوی انتشار آن را ممنوع کرد. او در این کتاب که در دهه 40 نوشته است، در قالب رمان به نقد تمدن غرب می پردازد و تمدن اسلامی و افتخارات جهان اسلام را معرفی می کند.

آثار دیگر او عبارتند از:

درسی که حسین علیه السلام به مردم داد.

پاسخ ما به مشکلات جوانان

پنج اصل اعتقادی

راه سوم بین کمونیسم و ​​سرمایه داری.

مشکلات مذهبی روز

ضرورت تشکیلات.

مبارزه با جهل و مادی گرایی.

قرآن و سایر کتب آسمانی.

رهبران واقعی

مسائل زمان ما

مکتب مقاومت زهرا

رسالت انقلابی امام حسین (ع)

ولایت فقیه

ترجمه اصول شیخ علی کاشانی به عربی.

کتاب هستی بخش که در 2 جلد منتشر شده است.

شهادت

سید عبدالکریم هاشمی نژاد در تاریخ 16 مهر 1360 هنگام خروج از کلاس توسط یکی از منافقین در یک حمله انتحاری مورد سوء قصد قرار گرفت و به شهادت رسید. پیکر وی در رواق «دارالسلام» حرم امام رضا (ع) به خاک سپرده شد و به مناسبت شهادت آن حضرت در خراسان سه روز عزای عمومی اعلام شد. امام خمینی (ره) پس از شهادت هاشمی نژاد در سخنانی در تأیید فضیلت و مجاهدت وی از شخصیت هاشمی نژاد تجلیل کردند. سید علی خامنه ای نیز از وی به عنوان دانشمند مبارز و ایثارگر یاد کرده است.