زازمی: ایران تنها کشور دارای برنامه 5 ساله است/ کشورهای دنیا به دلیل سرعت تغییرات برنامه 5 ساله تدوین نمی کنند/ عقب ماندگی ایران + فیلم

فروزان آصف نخعی: به نقل از خبرگزاری اخبار آنلاین،برنامه چهارراهوی در گفتگو با دکتر حسین نظامی معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عدم برنامه ریزی سنتی در توسعه کشور با توجه به سرعت تحولات در جهان پرداخت. تعظمی در قسمت سوم فیلم منتشر شده از آغاز برنامه توسعه در ایران و جهان می گوید. برنامه‌هایی که بسیاری از کشورها مانند هند، ترکیه و کره جنوبی بعد از ایران توسعه دادند، اما برنامه‌ها را اجرا کردند و این نوع برنامه‌ریزی‌های میان‌مدت را گذراندند و آن را کنار گذاشتند، اما ایران همچنان در چنین برنامه‌ریزی سنتی شکست خورده است.

وی در این گفتگو تاکید می کند که «ایران جزو اولین کشورهایی است که شروع به تدوین برنامه میان مدت کرده است، برنامه های میان مدت برنامه های 5 یا 7 ساله است.

تزمازی با اشاره به تاریخچه برنامه ریزی در ایران می گوید: اولین طرح های توسعه مربوط به اتحاد جماهیر شوروی در دوره استالین قبل از جنگ جهانی دوم است که بر اساس این برنامه ها استالین توانست شوروی را از دولت منتقل کند. پس از جنگ جهانی دوم، این نوع برنامه ریزی در اروپای غربی در قالب طرح مارشال اجرا شد. همه کشورهایی مانند چین، ژاپن، هند، ترکیه، کره جنوبی بعد از ایران برنامه 5 ساله و میان مدت را شروع و تدوین کردند البته اساس برنامه ریزی در ایران مربوط به اصول چهارگانه ترومن بود همانطور که گفتید در سال 1327 توسط ابوالحسن ابتهاج سازمان برنامه ریزی ایجاد شد و کار برنامه ریزی به این شکل در ایران آغاز شد.

معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سوال محوری بحث خود را مطرح می کند: اما نکته اینجاست که چرا 70 سال برنامه ریزی توسعه در ایران شکست خورده است؟ و البته سعی کرده ام در یک مجموعه 6 جلدی به این سوال پاسخ دهم و راه حل ارائه دهم.»

تعظمی در ادامه به نکته جدیدی اشاره کرد که کمتر به آن اشاره شده است. و اینکه ایران تنها کشوری است که هنوز برنامه 5 ساله دارد. وی می گوید: باید بدانید در حال حاضر ایران تنها کشوری است که هنوز برنامه 5 ساله دارد، همه کشورها این نوع برنامه ریزی را اجرا کردند، به اهداف خود رسیدند، سپس از این نوع برنامه ریزی گذشتند و آن را کنار گذاشتند، حال سوال اینجاست که چرا ما نتوانسته‌ایم از این نوع برنامه‌ریزی عبور کنیم و چرا کشورهای دیگر این نوع برنامه‌ریزی را انجام داده و آن را کنار گذاشته‌اند؟

معاون وزیر ارشاد در ادامه به دلایل این گونه برنامه ریزی ها می پردازد و می گوید: یکی از دلایل کنار گذاشتن برنامه ریزی های 5 ساله یا 7 ساله در کشورها این است که نمی توانیم 5 سال آینده را پیش بینی کنیم. به عبارت دیگر، وضعیت بسیار روان است و البته متاسفانه سیستم برنامه ریزی ما به گونه ای است که برنامه های 5 ساله در کشور ما دو سال و نیم طول می کشد تا تدوین، تدوین و تصویب شود ششم طرحی که منطقاً باید در سال 1400 به پایان می رسید در سال های 1401 و 1402 تمدید شد و برنامه هفتم در خرداد 1403 ابلاغ شد و برای تصویب یک برنامه باید 22 مرحله یا مرحله یا ایستگاه را طی کند.

نظمی ادامه داد: حرف شما صحیح است که دولت فعلی باید برنامه را بنویسد و دولت های ذیل آن را اجرا کنند بنابراین در پیشنهادات این 6 جلد کتابی که نوشته ام پیشنهاد و پیشنهاد داده ام 1- یا ما این نوع برنامه ریزی را کنار می گذاریم و به سمت تدوین نوع دیگری از برنامه ریزی از جمله توسل به برنامه ریزی سیال و موضوعی می رویم که در کشورهای دیگر مانند چین سند چشم انداز دارند رحمان، بعد برنامه های موضوعی را تدوین می کنند، برنامه جامعی مانند ایران ندارند و 2- یا نوع دیگری از برنامه ریزی که همان پیشنهاد شماست، می گویند اگر مقید به برنامه ریزی میان مدت هستیم. اولاً زمان طرح را 4 سال قرار دهیم و ثانیاً هر دولتی با عمر 4 ساله برای خود بنویسد و اجرای آن را بر عهده گرفته است.

وی برای تسریع در تدوین برنامه معتقد است باید محل تصویب برنامه از مجلس به جایی مانند شورای اقتصاد منتقل شود. تزمامی می گوید: تصویب این برنامه نباید به عهده مجلس باشد، بلکه باید در صلاحیت شورای اقتصاد باشد، البته شورای اقتصادی که مانند شورای اقتصاد در زمان تأسیس، همه اینها نباشد. بلکه باید از 4 یا 5 وزیر تشکیل شود و بقیه افراد متخصص در این زمینه عضویت داشته باشند.

نظامزی در ادامه به مزیت های این نوع برنامه ریزی ها پرداخت و گفت: این نوع برنامه ریزی به دلیل عدم وجود نظام حزبی در کشور که در بحث های بعدی به آن خواهم پرداخت، این مزیت را دارد که رئیس جمهور که از مردم رای می گیرد، برنامه های خود را برای اجرا دنبال می کند در حال حاضر یکی از دلایل عدم تمایل دولت ها به اجرای برنامه توسعه است، منهای ایراداتی که هر برنامه ای دارد مانند شعار، مشکلات فنی، بزرگ. تعداد 200 تا 300 ماده و بند و تبصره یا تکرار بی مورد وظایف ذاتی دستگاه ها در برنامه توسعه یکی از دلایل عدم موفقیت یا عدم موفقیت برنامه ها تشکیل دولت است در حالی که برنامه طرح دولت قبل است و نسبت به اجرای آن احساسی ندارد و در عمل اجرا نمی شود.

بیشتر بخوانید و ببینید:

216216