گروه فکری: مرگ فرشیان برای دنیای هنر سنگین بود. پیش از آته الله موهارانی شما به او فکر کردید این بار مسجد احمد یادداشتی به مناسبت درگذشت این مرد تحصیل کرده و پسر واقعی ایران زامان در روزنامه اعتماد نوشتن این مسجد برای اولین بار از شخصیت و هنر محمود فارشچیان ، هنرمند بزرگ ایرانی ستایش و افتخار می کند. فرشیان سپس نه تنها یک هنرمند ، بلکه یک “خردمند” را که توانسته است سنت و مدرنیته را با هم ترکیب کند ، هویت ایرانی و روح اسلامی در آثار خود می داند. نویسنده او را بخاطر فروتنی ، عدم تحرک و ارتباط عمیق با مردم و فرهنگ ایران ستایش می کند ، با تأکید بر اینکه کلمه “استاد” برای توصیف فارشچیان کافی نیست. این مسجد خاطرنشان می کند که فارشیان ، با وجود زندگی طولانی در خارج از ایران ، به ریشه های خود بسیار وفادار است و مدافع سرسخت هویت ایرانی بوده است. در ادامه ، نویسنده آثار فارشچیان را تحلیل می کند و جنبه های مختلف هنر خود را توصیف می کند. وی اظهار داشت كه فارشیان هنر مینیاتور را از وابستگی به متن منتشر كرده و استقلال آن را داده است. وی با الهام از فرهنگ باستانی و اعتقادات عمیق ، توانسته است مفاهیم مدرن و انتزاعی را در آثار خود گنجانده باشد. همچنین ، توانایی فارشیان در ادغام هنرهای مختلف (از طراحی و خوشنویسی گرفته تا ریاضیات و هندسه) در آثاری مانند طراحی زاری ، وی را به “عاقلانه” تبدیل کرده است که هم زمینه نظری و هم عملی هنر است. این یادداشت به شما برمی گردد:
****
آقای فارشیان! گفتم استاد فارشچیان؟ جاری
ببخشید! بگذارید بگویم آقای فارشیان ؛ کلمه “استاد” واقعاً چیزی به آنها نمی افزاید! ما هرگز نمی گوییم استاد سعدی ، استاد هافز ، استاد میرماد ؛ در عوض ، ما می گوییم هافیز ، سعدی ، میدم ، و بنابراین می گویم آقای فارشچیان. البته جنبه های دیگری نیز وجود دارد که من می گویم آقای فارشچیان. او بسیار متوسط و اساس آداب و رسوم است. عزت نفس بسیار خوب. صفا ما که در آثار آنها می بینیم ناشی از روح آنها است. در رفتار و اعمال آنها نوعی سکوت وجود دارد. او صحبت می کند. این همچنین ممکن است مورد توجه داخل باشد. او همچنین در آثار و نقاشی های خود انتخاب شده است. حتی در نامه های شخصی که برای افراد می فرستد ، این احساس متفاوت را القا می کند.
بگذارید به چیزی اشاره کنم تا درک خود را از آنها بگویم. فارشیان حدود سی سال در خارج از ایران زندگی کرده است. در یک شهر نزدیک نیویورک ، مرکز هنر مدرن جهان در تئاتر ، بصری و موسیقی و غیره ، مهمترین آثار هنری مدرن و غیر مدرن ارائه و خریداری می شود. در حالی که فارشیان سی سال در آنجا زندگی کرده است ، وقتی او را می بینید ، احساس می کنید که او در میدان اصفهان زندگی می کند ، او در میدان قدیمی اصفهان گذرانده است ، خیابان عبدال رازق در خیابان اصفهان یا در کنار مسجد واقع شده است. رفتار ، گویش و دلبستگی او و علایق او همه روایتی منحصر به فرد از شخصیت او ارائه می دهد.
اگرچه ما شخصیت های بسیار خوبی داریم که ایرانی هستند و در کشور دیگری زندگی می کنند ، اما رابطه ای که فارشچیان با ایران و روحیه ایرانی و هویت ، فرهنگ و دین ایرانی داشته است ، بی نظیر است. من واقعاً کسی را از نزدیک بودن به همان ندیدم. فرشچیان در هر کجا که فارشیان ، با تمام ابعاد خود از هویت ایران دفاع کرده است. اکنون در این جمعیت ، ما به زاویه ای از آثار آنها توجه می کنیم. عملکرد آنها را با ساعت ها زمان و مراقبت در طرح ها ، رنگ ها و … به عنوان مثال ، من از آقای محمود داللاتابادی پرسیدم ، “چه جذابیتی دارد؟” او گفت ، “رقص قلم خود”. گفتم: از آنجا که رقص ذهن اوست ، رقص ذهن اوست ، حضور او حضور اوست. اما این تنها یک تجلی شخصیت و هنر او را نشان می دهد.
فارشیان نه تنها برای اصحاب فرهنگ و هنر خاص است. این تنها توجه نخبگان ، دانشمندان و نظریه پردازان نیست. فارشیان متعلق به همه مردم ایران و سرزمین ایران است. نمونه ای در کوچه ، بازار ، دسته است. در همه جا تصویری از پانل فارشچیان پخش می شود. یعنی او و آثار او با توده ها ارتباط برقرار می کنند. دلیل این امر این است که مردم مردم را در نظر نمی گیرند ، بلکه با مردم ایران ، مردم این سرزمین ، این فرهنگ و این تاریخ و تمدن است و این یک نکته خاص برای فارشچیان است. به معنای هنرمند به همان اندازه در بین نخبگان است. همچنین در بین عموم مردم قرار دارد ، زیرا به همه مردم و هنر ایران احترام می گذارد.
در سفر من برای اولین و البته آخرین هفته فرهنگی ایران در عربستان سعودی ، کتاب فارشچیان را با خود گرفته بودیم. آنها این کتاب را دیدند و از تصاویر شگفت زده شدند که چگونه چنین کتابی در ایران منتشر شد. برای به تصویر کشیدن تأثیرات هنری داستانهای عاشقانه ادبیات فارسی که نمی توان برای دین مذهبی آنها درک کرد ، همانطور که تصاویر حجمی بت ها را می دانستند ، و غافل از اینکه ایرانیان هرگز در چند هزار سال خود بت ها را پرستش نمی کردند. در آثار آقای فارشیان ، این زن به عنوان سمبل تولد ، زندگی و زیبایی به همراه پرندگان ، درختان ، گل ها و دهوان تکرار شده است. فارشیان از دیو و پدر آگاه نیست ، که در فرهنگ باستان به شکل انسان -انسان ظاهر می شود و ویژگی های منفی را در رابطه با حیوانات مختلف بیان می کند. فارشیان نه تنها میراث و سنت ایران را حفظ کرد ، بلکه این سنت را نیز گسترش داد و امروز آن را ساخت.
پانل وجود او یک نقطه ، در شمس است. روایت دیگری از گنبد مسجد شیخ لوتف الله ، که از یک نقطه آغاز و بازتولید می شود ، و روایت وحدت در کثرت. اما این یک اثر مدرن و انتزاعی است یا به نقاشی او می رسد ، شما فقط یک پا را می بینید ، یک هنر کاملاً مینیمالیستی که با هنر مدرن آمیخته است و یک مفهوم ایرانی باستان را بیان می کند. مفهومی که در قلب همه فرهنگ ایرانی روایت می شود و همه با آن ارتباط برقرار می کنند. همانطور که می بینید ، فارشیان دوران اشورا را با اسبی که در زیبایی شناسی بی نظیر است ، می کشد و بارها و بارها هنرمندان بزرگی را تحسین می کند.
آثار مینیاتوری که جنبه عاشقانه دارند. او در مینیاتور تصرف می کند و به طور سنتی به متن استقلال می دهد و با شکستن قاب تصویر و آوردن آن ، متن خلاقانه دیگری را خرج می کند. به نظر می رسد که مدرسه قهوه ، مینیاتور ، نقاشی و حتی نوعی کوبیسم برای ایجاد آثار این هنرمند بزرگ در هم تنیده شده است. در غیر این صورت ، آیا ما چنین مواردی را در مینیاتور داریم؟ آیا ما یک تراژدی و حماسه برای تبدیل شدن به اشورا داریم؟ اما او انجام می دهد. از هنر جدید و ظرفیت های جدید استفاده می کند ، در حالی که در عین حال ریشه در سنت ها و عقاید عمیق دارد. ما یک بار از نقاشی علی آسغار در کاخ سعدآبد رونمایی کردیم. این دستور به استاد آنها میرزا آقای امامی ارجاع شد. آقای امامی شخصیت برجسته ای بود.
هنگامی که ما کتابی از آثار او را تهیه و منتشر کردیم ، آقای فارشیان بسیار خوشحال شد و گفت که من از یک گل و مرغ از استاد خود پشیمان شده ام. اما این دیدگاه با روایت آقای فارشیان متفاوت بود و روایت های آنها چقدر بی نظیر است. آقای فارشیان از فضای عمومی جامعه غافل نمی شود و به آن بی احترامی نمی کند ، اما دیدگاه خاص خود را دارد. به عنوان مثال من در مورد نقاشی پیامبر عباس به او گفتم ، “پیامبر از زین افتاد.” او گفت: “من از دست ندادم.” هرچه فکر می کردم ، نمی خواستم پیامبر عباس از زین بیفتد. “شما می دانید که ایرانیان با عباس چه دارند.
اما در اینجا او روایت خودش را دارد و خاطره ای که همیشه در ذهن مردم است به روش دیگری ذکر شده است. لباس پیامبر در این تصاویر بسیار باشکوه است و پرتوهای متروکه به نظر می رسد که گویی این شجاع شجاع در بدن نمی افتد. فارشیان طعم شخصی را به مخاطبان نمی بخشد ، بلکه طعم مخاطبان را ترویج می کند. می توان گفت که نقاشی های آنها در زمینه هنرهای مذهبی به منبع تحول و ارتقاء سطح دید ، نقاشی و هنر تبدیل شده است و این می تواند به وضوح با آنچه در گذشته ارائه شده است مقایسه شود و می توان گفت که فارشیان چهره ای متمایز و متفاوت است. چهره ای درخشان نه تنها در بین دانشمندان و نظریه پردازان و هنرمندان بلکه در بین همه مردم.
اگرچه من در ابتدا به آقای فرشچیان استاد گفتم و استاد چیزی به آنها اضافه نمی کند ، اما من همچنین اضافه می کنم که او استاد یک حوزه نیست. معلم در این زمینه متفاوت است و پتانسیل گسترش سنت و فرهنگ ایران را دارد که یک هنر ترکیبی است.بشر Persepolis را تصور کنید. بخشی از هنر پرسپولیس لوتوس است. منشأ لوتوس کجاست؟ شبه قاره بخشی از این هنر است ؛ مبدا؟ در هنر مصر. این بخشی از هنر بابل است. سرها از هنر یونانی هستند ، اما وقتی همه اینها با هم ترکیب شدند ، ترکیب آن ایرانی است. روح او ایرانی است. در خرد همان است ؛ پیشینیان ممکن است از یونان گرفته شده باشند ، اما آنها ترکیب جدیدی را تهیه کرده اند. آقای فارشیان واقعاً این کار را در هنر انجام داده است.
هر یک از اینها یک هنر جداگانه است که به یک اثر ایرانی تبدیل شده است. بنابراین ، در زمینه هنرهای ایرانی ، ملی ، سنتی و آیینی ، یک معلم منحصر به فرد بسیاری از هنرها است. نمونه دیگر این همان طراحی است ، جایی که فرشیان حرم را کنترل می کند و می سازد ، جایی است که میلیون ها نفر مایل به تسلیم و لمس کردن حرم هستند. این کار یک هنر نیست ؛ بیش از ده هنر باید به گونه ای ساخته شود. اول ، حجم ، ریاضیات و هندسه ، سپس آرایه های فرم و معنی ، در قلب این خطوط ، خوشنویسی ، مینای دندان ، فولاد ، طلا ، نقره و غیره ، همه باید در ترکیب صحیح استفاده و تهیه شوند تا با چنین کار بزرگی مقابله کنند. هنرهایی که به تدریج فراموش می شوند و چهره های برجسته کمتر قابل مشاهده هستند.
فارشیان در همه این رشته ها قرار دارد و می تواند همه اینها را با هم جمع کند. در واقع ، هنر را مستقیماً برای ایجاد یک کار مستقیماً انجام دهید. ب.در حقیقت ، او از تکنیک های مختلف و اربابان آگاه است. ما معمولاً با کسانی که در زمینه های مختلف استاد دارند تماس می گیریم. فارشیان عاقلانه هنرهای ایران است. این هم حکمت نظری و هم خرد عملی دارد. خرد عملی که شناخته شد ، اما بدون خرد نظری می توانیم چنین معناداری را توصیف کنیم! ما می توانیم پانل وجود را مانند این گسترش دهیم! بعضی اوقات فکر می کنم در تمام آثاری که در تاریخ ما وجود دارد ، آیا کسی این بخش را برای معرفی شهنومه فردووی با عظمت بیان و وجود و با نسخه های مختلف طراحی و نشان داده شده در دوره های تیمورید ، صفوی و سایر دوره ها نشان می دهد؟
ای کاش تصویر مقدمه ای از معرفی شهنوه در فرشچیان را داشتیم! خوب ، اگر به این زاویه نگاه کنیم ، فارشیان هم در خرد نظری و هم در خرد عملی کار او قرار دارد. بنابراین می توان گفت که در زمینه هنر معاصر ایران ، در زمینه های هنر ایرانی ، چه سنتی یا ملی یا مذهبی ، او یک استاد برجسته و خردمند است و تحت سلطه رشته های مختلف است و می توان آن را خردمند هنرهای ایرانی -اسلامی نامید.
روح مبارک
1
منبع: www.khabaronline.ir
