به نقل از پایگاه فکر و فرهنگ مبلغناصرالدین‌شاه در آخرین سالهای عمرش دستور داد تا «احتمال‌سابیه» یا «شهرداری امروزی» در تهران را ببینید و تا پیش از آن شهر را کلانترها اداره می‌کردند.
همشهری نوشت:دورانی که احتسابیه امور تهران را به انجام رساند، علاوه بر خدمات محوله، اگر حریقی رخ می‌داد با صد رأس اسب، قاطر، الاغ، مشک آب و سقایانی که در اختیار دارند، آن را خاموش می‌کنند. جلال ملکی، آتش‌نشانی تهران، با بیان این موضوع که در سال ۱۳۰۳ بلدیه تهران تنها یک دستگاه اتومبیل آبپاش برای آبپاشی خیابان‌های خاکی شهر داشت و همین وسیله برای مقابله با آتش‌سوزی در تهران، داستان اولین‌های آتش نشانی در پایتخت را داشت. روایت می کند: «۱۳۰۴ زمانی که سرلشکر کریم بوذرجمهری کفالت بلدیه تهران را برعهده داشت، تهران صاحب اداره اطفائیه شد، آن هم با اضافه کردن چند متر لوله، و چند شیر به همان ماشین آبپاش.
در ابتدای دبیرخانه اداره اطفائیه، فردی آلمانی به نام «هانری فردریش دوئل» که از مکانیک‌های قشون بود به ریاست فنی و یکی از افسران روس سفید به نام «کلنل وربا» که به‌ایران پناهنده شده بود، به‌راحتی به‌راحتی در آن منصوب شدند. با ریاست این افراد اداره اطفائیه با ۱۵ نفر پرسنل، که همگی از درجه‌داران قشون بودند، کار خود را شروع کرد. ولی در سالهای بعد، به موازات تجهیز ادارات اطفائیه، در کادر اداری‌کننده آن، تغییراتی را به وجود می‌آورد و اداره تحت نظر رؤسای ایرانی که از بین افسران ارتش می‌شدند، قرار می‌گیرند و تعداد کارکنان بیشتر می‌شوند. در ابتدای اداره اطفائیه در ۳۰۰ متری میدان توپخانه و ابتدای خیابان چراغ برق (امیرکبیر بعدی)، و در محلی استیجاری در گاراژ حسینی فعال شد و یک دستگاه اتومبیل آبپاش تنها دارایی آن را تشکیل می‌داد.»
ملکی در ادامه صحبت‌هایش ماجرای تأمین آب برای خاموش کردن آتش را تعریف می‌کند: «در آن دوران از افراد، با اسب‌هایی که منابع فلزی بزرگی آن‌ها تعبیه شده‌اند، از سرچشمه قنات‌ها آب برداشته‌اند و به منازل مردم می‌رسانند، اما. مسئولان بلدیه وقتی استقبال مردم را دیدند، پایشان را فراتر گذاشتند و همین ماشین آبپاش را برای انتقال آب به نقاط مختلف شهر اختصاص دادند. این کار هم اتلاف وقتی کمتری داشت و در مقایسه با کار آب‌برها آسان تر بود.
به همین خاطر بلدیه برای گسترش آبرسانی، پنج دستگاه اتومبیل مشابه آن خودرو را از کشور آلمان خرید و در نتیجه، اداره اطفائیه صاحب شش دستگاه ماشینی شد که برای چندین آبرسانی هم از آن استفاده می‌شد. تشکیلات اطفائیه چندین سال همچنان در خیابان چراغ برق و در گاراژهای حسینی و غرب دایر بود. بعد از گذشت چند سال به دلیل وسعت یافتن شهر و تعداد حریق‌ها در مناطق مختلف، سال 1310 کریم‌آقا بوذرجمهری برای ساخت ساختمانی با وظایف اداره اطفاء و افزایش وسایل، پیش‌نهاد تهیه و تقدیم مجلس کرد که با تصویب آن سال 1311 اداره اطفال ابتدا به قسمت شرقی. آسایشگاه سابق بلدیه و سپس به بیرون از محدوده شهر، به میدان حسن‌آباد(محل گورستان متروکه) انتقال پیدا کرد.»
منبع: www.khabaronline.ir
