به آگاهی یوبیک آنلاین، برخی افراد آگاهی کرده‌اند که مصرف روان‌گردان‌ها، حالات و احساساتی مشابه با تجربه نزدیک به مرگ را در آن‌ها تأسیس کرده است. محققان با کاوش این امر، دریافته‌اند که این دو تجربه با وجود تفاوت‌ها، همپوشانی‌هایی نیز دارند و هر دو می‌نیروند دیدگاه فرد را به معنای خودآگاهی، زندگی و مرگ، دگرگونی دهند.
بنابر آگاهی زومیت، روان‌گردان‌ها موادی هستند که با اثر بر ذهن و حواس فرد، دگرگونیاتی در ادراک، احساسات و افکار تأسیس می‌کنند. این مواد می‌نیروند به توهمات بصری و شنیداری منجر شوند، درک فرد را از وقت و مکان دگرگونی دهند و تجربه‌هایی نامعمول و عمیق را فراهم کنند. مصرف این مواد گاهی با احساسات معنوی یا فلسفی نیز همراه است. روان‌گردان‌ها شامل موادی مانند ال‌اس‌دی (اسید)، قارچ‌های جادویی (سیلوسایبین) و دی‌ام‌تی (مولکول روح) هستند. این مواد به دلایل مختلفی از جمله تفریح، خودشناسی یا درمان‌های روان‌شناختی، چه به صورت آیین‌نامهی و چه غیرآیین‌نامهی، مصرف می‌شوند.
از سوی دیگر، تجربه نزدیک به مرگ نیز حالتی است که فرد در آستانه مرگ یا اوضاع بحرانی قرار می‌گیرد و احساساتی عمیق و نامعمول را تجربه می‌کند. این تجربه‌ها ممکن است شامل احساس جدا شدن از جسم، حرکت به سمت نور، مشاهده خاطرات زندگی یا دیدار با موجودات روحانی باشند. بسیاری از افرادی که این تجربه‌ها را داشته‌اند، از احساس آرامش، عشق یا درک معنوی عمیق صحبت می‌کنند. معمولاً این حالت در اثر حوادثی مانند ایست قلبی یا تصادف رخ می‌دهد و سپس، دیدگاه فرد به زندگی و مرگ را دگرگونی می‌دهد.
اما چه رابطهی میان مصرف روان‌گردان‌ها و تجربه نزدیک به مرگ وجود دارد؟ برخی افراد می‌گویند که با مصرف روان‌گردان‌ها، احساساتی مشابه تجربه نزدیک به مرگ به آن‌ها دست داده است. محققان با دیدگاهسنجی از این افراد، به شباهت‌هایی میان این دو حالت دگرگونییافته از خودآگاهی پی برده‌اند.
به عنوان مثال، یکی از شرکت‌کنندگان احساس می‌کرد که «به‌تدریج در هوا شناور می‌شود»، در حالی که تصاویر مختلفی در اطرافش نمایان می‌شدند. فرد دیگری از «عمیق‌ترین حس عشق و آرامش» صحبت می‌کرد که تاکنون هرگز تجربه نکرده بود. دیگری نیز خودآگاهی‌اش را «موجودی بیگانه» توصیف کرد که در آن «هیچ نشانه‌ای از حس واقعیت وجود نداشت».
چنین روایت‌هایی تنها چند نمونه از تجربه‌های دست‌اول افرادی هستند که در دیدگاهسنجی محققان شرکت کردند. همگی این افراد، تجربه نزدیک به مرگ را پشت سر گذاشته و مواد روان‌گردان را امتحان کرده بودند
شرکت‌کنندگان در دیدگاهسنجی، تجربه‌های نزدیک به مرگ و تجربه‌های روان‌گردان خود را متمایز از یکدیگر توصیف کردند، اما در عین حال آگاهی دادند که این دو تجربه با یکدیگر همپوشانی زیادی دارند. محققان در مقاله‌ای جدید، از این روایت‌ها برای مقایسه دو پدیده بهره‌برداری کرده‌اند.
مصرف روان‌گردان‌ها احساساتی مشابه با تجربه نزدیک به مرگ را در افراد تأسیس می‌کند
شارلوت مارشال، عصب‌پژوه از دانشگاه لیژ بلژیک و یکی از نویسندگان مقاله، به نیویورک تایمز می‌گوید: «برای اولین بار، مطالعه‌ای کمی داریم که شامل روایت‌های شخصی افرادی است که هر دو تجربه را داشته‌اند. اکنون می‌نیرویم با اعتماد بگوییم که مواد روان‌گردان می‌نیروند نوعی پنجره باشند که از طریق آن، افراد وارد حالتی غنی و شخصی از ذهن می‌شوند که به تجربه نزدیک به مرگ شباهت دارد.»
تجربه‌های نزدیک به مرگ به شکلی شگفت‌آور رایج هستند. بر اساس تخمین‌ها، پنج تا ده درصد از انسان‌ها چنین تجربه‌ای را آگاهی کرده‌اند. برای سال‌ها، دانشمندان عمدتاً این روایت‌ها را نادیده می‌گرفتند، اما اخیراً برخی محققان شروع به جدی‌گرفتن این آگاهی‌ها کرده‌اند.
کریستوفر تیمرمن، محقق در مرکز کاوشات روان‌گردان امپریال کالج لندن و یکی از نویسندگان مقاله، می‌گوید: «اخیراً دانش خودآگاهی به کاوش تجربه‌های غیرعادی افراد علاقه‌مند شده است. برای دستیابی به درکی جامع از معنای انسان، باید این تجربه‌ها را نیز در دیدگاه بگیریم.»
پژوهش تجربه‌های نزدیک به مرگ در تستگاه دشوار است، زیرا این تجربه‌ها معمولاً شامل حملات قلبی یا اوضاع تهدیدناک دیگر هم می‌شود. یکی از راه‌های رفع این معضل، یافتن اوضاعی مشابه است که حالت نزدیک به مرگ را بدون به تهدید انداختن شرکت‌کنندگان، القا کند. تعداد کمی از مطالعات، تجربه‌های نزدیک به مرگ را با مراقبه عمیق، غش‌کردن و روان‌گردان‌ها مقایسه کرده‌اند، اما این پژوهش‌ها معمولاً فقط بر اساس آنالیز آگاهی‌های چنین تجربه‌هایی عمل شده‌اند.
در مطالعه جدید، دکتر مارشال، دکتر تیمرمن و رابین کارهارت هریس، روان‌داروشناس از دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو، ۳۱ شرکت‌کننده را که تجربه‌های نزدیک به مرگ و مصرف مواد روان‌گردان داشته‌اند، کاوش کردند.
بیشتر شرکت‌کنندگان مطالعه، مردانی از ایالات متحده و بریتانیا بودند که تجربه‌های نزدیک به مرگشان عمدتاً از حوادثی مانند تصادفات رانندگی ناشی می‌شد. بعضی از آن‌ها فقط چند بار مواد روان‌گردان را امتحان کرده بودند، در حالی که برخی دیگر سابقه‌ی مصرف بیش از ۱۰۰ بار این مواد را داشتند. اغلب افراد ال‌اس‌دی یا قارچ‌های جادویی سیلوسایبین مصرف کرده بودند.
بیشتر شرکت‌کنندگان اظهار داشتند که مصرف مواد روان‌گردان را پس از مواجهه با مرگ آغاز کرده‌اند. دکتر مارشال می‌گوید: «این امکان وجود دارد که تجربه نزدیک به مرگ افراد را به مصرف مواد روان‌گردان ترغیب کرده باشد، اما ما این را نپرسیدیم، بنابراین نمی‌دانیم».
محققان از شرکت‌کنندگان نیاز کردند که پرسش‌نامه‌هایی را پر کنند تا مواردی مانند مرگ نفس، بینش روان‌شناختی و قابلیت حافظه را برآورد کنند. شرکت‌کنندگان همچنین به سؤالاتی با پایان باز نیز جواب دادند.
مصرف روان‌گردان و تجربه نزدیک به مرگ، هر دو دیدگاه افراد به زندگی را دگرگونی می‌دهند
نتایج برآورد نشان داد که میان تجربه‌های نزدیک به مرگ و مصرف روان‌گردان‌ها، همپوشانی زیادی وجود دارد. بسیاری از شرکت‌کنندگان آگاهی دادند که احساس می‌کردند زمین را ترک کرده‌اند، درک آن‌ها از وقت دگرگونی کرده و آرامش وصف‌ناپذیری را تجربه کرده‌اند. هر دو تجربه معمولاً دیدگاه شرکت‌کنندگان به زندگی را دگرگونی داده است. تجربه‌های نزدیک به مرگ باعث شده افراد کمتر از مرگ بترسند، در حالی که مصرف روان‌گردان‌ها رابطه آن‌ها با دیگران، طبیعت و کیهان را ترقی ناحیهیده است.
آنتونی باسیس، استادیار بالینی روان‌پزشکی در دانشگاه نیویورک، می‌گوید: «جالب است که یافته‌های محققان، بسیاری از یافته‌های مطالعات مقایسه‌ای پیشین را تکرار کرده است، از جمله اثرات ماندگار در معنای شخصی، روان‌شناختی و معنوی این تجربه‌ها.»
با این حال، تفاوت‌های مهمی نیز میان این دو تجربه وجود داشت. شرکت‌کنندگان آگاهی کردند که در تجربه مصرف روان‌گردان‌ها، توهمات بصری قوی‌تری داشتند، در حالی که در تجربه نزدیک به مرگ، حس قوی‌تری از ترک بدن را تجربه کردند.
دینش پال، دانشیار در دانشگاه میشیگان، می‌گوید: «یافته‌ها نشان می‌دهد که روان‌گردان‌ها می‌نیروند ابزار نیرومندی برای مطالعه‌ی تجربه‌های نزدیک به مرگ باشند، زیرا نیازی نیست که فرد در آستانه مرگ باشد.»
سندیپ نایاک، استادیار در دانشگاه جانز هاپکینز، می‌افزاید که مطالعه، تفاوت‌های میان این دو تجربه را با وضوح کافی نشان نمی‌دهد. او می‌گوید: «این امکان وجود دارد که چنین حالت‌هایی به‌طور بنیادین مشابه باشند. اما این امکان هم هست که سنجش‌های ما به‌قدری دقیق نباشند که بنیروند این تفاوت‌ها را مشخص کنند.»
دکتر تیمرمن اذعان می‌کند که مطالعه جدید تنها نقطه‌ای برای شروع است. او می‌گوید: «مطالعات آینده می‌نیروند سازوکارهای مغزی امکانی را که زیربنای تمام تجربه‌های عرفانی هستند، کاوش کنند و همچنین، به دلایل تفاوت این پدیده‌ها میان افراد و تمدن‌های مختلف بپردازند.» او اضافه می‌کند: «به دیدگاه می‌رسد برخی ویژگی‌ها فراتمدنی هستند، اما برخی دیگر ممکن است تحت اثر روایت‌های تمدنی ما به وجود آمده باشند.»
محققان در حال طرح‌ریزی برای مطالعات آینده هستند، تا امکان همپوشانی بیشتر برخی مواد روان‌گردان خاص با تجربه‌های نزدیک به مرگ را کاوش کنند. یکی از این مواد خاص، ۵-ام‌ئی‌او-دی‌ام‌تی، ترکیب روان‌گردانی نیرومند از دسته تریپتامین است که در برخی گیاهان و زهر نوعی وزغ صحرایی یافت می‌شود.
دکتر تیمرمن می‌گوید: «امکان زیادی وجود دارد که حالات مختلف دگرگونییافته از یک نوع باشند؛ فقط ممکن است ما در حال مشاهده‌ی ناحیه‌های مختلفی از آن باشیم.»
۴۷۲۳۶
منشا: www.khabaronline.ir
