شعری که شهریار در وصف قوم امام علی سروده است

سید محمد حسین شهریار در اشعار خود دو ویژگی امام علی (علیه السلام) و انسان دوستی ایشان را بیان می کند. دکتر سیده الهام باقرینویسنده و استاد ادبیات فارسی در گفتگو با پایگاه اندیشه و فرهنگ مبلغانوی با بیان اینکه در شعر فارسی ویژگی های متعددی از سیره امام علی(ع) بیان شده است، تصریح کرد: مهمترین ویژگی فراوان ایشان در شعر فارسی، آیه معروف «حال آتی» در سوره انسان یا دهرا است، آیه ای که در سال 1394 نازل شده است. عزت امام
در روایات آمده است که پس از بیماری حسنین (علیه السلام) بود که حضرت علی (ع) به پیشنهاد پیامبر نذر کرد که برای سلامتی حسنین روزه بگیرد. در این روضه، حضرت زهرا (سلام الله علیها) و فضه نیز ایشان را همراهی کردند. در آن سه روز امام به همراه خانواده اش می رفتند افطار کنند، مقدار نانی را که برای افطار سه روز تهیه کرده بودند به فقرا و نیازمندانی که به درب خانه می آمدند و خانواده می دادند. با آب افطار می کرد وقتی پیامبر به دیدار امام و خانواده اش آمد، متوجه شدند که دستان حسنین از ضعف دستانش می لرزد و حضرت علی نیز از این مهربانی با پیامبر صحبت کرد. پس از این لطف بود که پیامبر از نزول آیه «حل اتی» در شأن حضرت علی (علیه السلام) خبر داد.

شهریار و دو شعر از امام علی

وی با بیان اینکه همزیستی با سایر مذاهب یکی از نیکوکاری های امام علی (ع) بوده است، تصریح کرد: عدالت آن حضرت نیز از ویژگی های مهمی بود که در شعر فارسی در جاهای مختلف مورد توجه قرار گرفته است. شعر معروف «علی و همای رحمت» شهریار در مدح امام علی علیه السلام که فرمود:

جز از علی که به پسری که مرا کشت می گوید اسیر توست، حالا بر اسیر صبر کن

شعر دوم شهریار مربوط به بیت حال آتی است و می گوید:

شما به خاطر مهر عشر روزه می گیرید

برای پیوستن به افطار نان را بشکنید

ناشناخته به تاریکی شب

شام را برای یتیمان عرب می برد

پادشاهی که شب ها برقع می پوشد

او بار گدایان را به دوش می کشد

سعدی و بخشش امام علی

این استاد ادبیات فارسی با اشاره به قصیده ای از سعدی گفت:

چه قدرتی دارد کسی که علی را توصیف کند

جبار در مناقب گفت هل اتی.

پیش درآمد ماروت و سلطان معرفت

لشکر کش فتوت و سردار اتاگیا

فردا هرکسی به شفیعی دست بزند

دست و دامن مییم و معصوم مرتضی

سعدی و جوانمردی امام علی

باقری افزود: سعدی همچنین به جوانمردی امام علی (علیه السلام) در بستان اشاره کرد و گفت:

آقا، اگر حقیقت را می خواهید، حقیقت دارد

کرم پیشه شاه مردان علی است

عطار و آمرزش امام علی

وی در ادامه با اشاره به ماجرای زره ​​امام علی (علیه السلام) و مردی به نام جود گفت: عطار نیز در مورد این واقعه در الهینهمه گفت:

نقل شده است که آن نابینا به قدری نورانی بود که پشت و صورتش روشن بود

مولوی و هل اتی

این استاد ادبیات فارسی، دیوان شمس را از دیگر منابعی دانست که در وصف احسان امام اول شعر سروده است و اظهار داشت:

در دیوان شمس مولوی آمده است:

کسى که از حمد و ثناى او در قرآن، مخصوصاً زینت او پر باشد، جهنم است

ابن یمین و حل اتی

باقری با بیان اینکه ابن یمین نیز قصیده ای در مدح امام علی علیه السلام سروده است، گفت:

نوری که از آن آگاه است هل اتی علی است

آرامگاه خانقاه اصطافعلی است

او در قصیده دیگری گفت:

افتخاراتی که خداوند انجام داده و خواهد کرد

با علی حالا خبرهای خوش می آورد

وی افزود: یکی دیگر از کارهای امام علی علیه السلام که در شعر فارسی بسیار به چشم می خورد، خدمت شبانه یا مخفیانه به نیازمندان، اسرا، مستمندان و زنان بیوه بود. ابن یمین نیز از سخاوت و سخاوت حضرت علی (علیه السلام) در هنگام رکوع زکات می گوید.

کسی که در نماز از مال خود زکات داد

طبق متن نما به جز علی کسی را نمی شناسم

از علی آموز اخلاص عمل

باقری با اشاره به اهمیت تعامل با مردم از منظر امام علی علیه السلام تصریح کرد: در نهج البلاغه به مالک اشتر دستور داد که بین خود و مردمی که بر آنها حکومت می کنید دوستی ایجاد کنید، با مردم درآیید. که اگر با آنها بمیری برایت گریه کنند و اگر زنده بمانی دلتنگت خواهند شد. وی در واقع دوستی حاکم با مردم را از مهم ترین ویژگی ها می داند.

وی یکی از اشعار معروف را «علی تعلیم اخلاص» دانست و یادآور شد: اخلاص و اخلاص در رابطه شخصی معنا ندارد بلکه در ارتباط با خدا و مردم معنا دارد. برای یک حاکم خیلی مهم است که اخلاص داشته باشد، دروغ نگوید، ریا نباشد. این ویژگی مهم در داستان بلند دفتر اول مثنوی بیان شده است.