ماه های بهار؛ هنگامی که نورهای زیبای خداوند بر زمین فرود می آید

نقل از کردن بنیان اندیشه و فرهنگ تبلیغیمیرزا جواد آقا ملکی تبریزی در کتاب المراقبات می نویسد: «این ماه همانطور که از نامش پیداست بهار ماه هاست، زیرا آثار رحمت خداوند در آن آشکار است.

در این ماه ذخایر نعمت های خداوند و نورهای جمال او بر زمین نازل شده است. زیرا ولادت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در این ماه است و می توان ادعا کرد که از ابتدای پیدایش زمین تاکنون رحمتی مانند آن بر زمین نازل نشده است. برتری این رحمت بر دیگر رحمت های الهی مانند برتری رسول خدا بر سایر موجودات است. “

اعمال و حوادثی که در ماه ربیع الاول به عنوان سومین ماه قمری اتفاق افتاده است.

شب اول:

این شب مزین به نام «لیله المبیت» است، واقعه مهم تاریخی در این شب یعنی در سیزدهمین سال نبوت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رخ داد. مکه را به قصد هجرت به مدینه ترک کرد. و در «غار تور» پنهان شد و امیرالمؤمنین علی علیه السلام فداکارانه بر بالین رسول خدا صلی الله علیه و آله خوابید تا دشمنان را فریب دهد.

آیه شریفه «وَ مِنْ النَّاسِ أَرْحَمُ اللَّهِ وَ اللَّهَ یَحْسَنُ اللَّهُ عَلَیْهِ عَلَیْهِ؛ بعضی از مردم جان خود را برای رضای خدا می فروشند و خداوند نسبت به او مهربان است. بندگان» (1) درباره آن حضرت نازل شد. (2)

سال هجرت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آغاز تاریخ مسلمانان است و تحول بزرگی در جهان اسلام رخ داد.

1- روزه گرفتن به شکرانه سلامتی پیامبر اعظم و امیرالمؤمنین از کفار و مشرکان در روز اول ربیع الاول.

2- خواندن زیارت پیامبر (صلی الله علیه و آله) و علی (علیه السلام) در این روز.

روزه که فضیلت های زیادی برای آن ذکر شده است، از جمله در احادیث ائمه معصومین علیهم السلام آمده است: هر که روز هفدهم ماه ربیع را روزه بگیرد، خداوند ثواب روزه او را می دهد. یک سال

روز هشتم:

در روز هشتم ربیع الاول سال 206 شهادت امام حسن عسکری علیه السلام به روایتی اتفاق افتاد و از همان روز به امامت حضرت صاحب الزمان حجه بن آل رسید. -حسن – با شتاب تا آخر عمر – شروع کرد. (3)

در این روز مناسب است زیارت امام حسن عسکری علیه السلام را بخوانند.

و البته بسیاری معتقدند روز نهم ربیع آغاز امامت آقا امام زمان (عج) است. قول معروف را نقل کردیم و این طور نیست که فردای شهادت امام یازدهم، آغاز امامت امام دوازدهم باشد، بلکه شهادت یک امام، آغاز امامت امام بعد است. امام، چون امامتش از قبل معلوم بود.

روز دهم:

روز ازدواج رسول خدا (صلی الله علیه و آله) با حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) است.

روز دوازدهم:

این روز بنا به نظر مرحوم شیخ کلینی و مسعودی و نیز مشهور در بین اهل سنت، روز میلاد با سعادت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) است. (5)

همچنین در این روز رسول خدا صلی الله علیه و آله پس از 12 روز پیمودن راه مکه و مدینه وارد مدینه شد. (6) همچنین روز انقراض حکومت بنی مروان در سال 132 است.(7)

روز چهاردهم:

در چنین روزی در سال 64 یزید بن معاویه کشته شد. (8)

پس از گذشت سه سال و نه ماه از خلافت که با جنایات عظیمی همراه بود که مهمترین آن حادثه کربلا و شهادت ابی عبدالله الحسین (علیه السلام) و یارانش بود، به زندگی ننگین خود پایان داد. در سی و هفت سالگی در منطقه «هوران». او را در دمشق دفن کردند اما اکنون اثری از او نیست. (9)

شب هفدهم:

در روایات معروف شیعه، شب میلاد حضرت خاتم الانبیاء پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) است و شب بسیار مبارکی است. (10)

1) غسل به نیت روز هفدهم ربیع الاول. (فلاح الساقل، صفحه 61)

2) روزه: که فضیلت های زیادی برای آن ذکر شده است، از جمله در روایات ائمه معصومین علیهم السلام آمده است: هر که روز هفدهم ماه ربیع را روزه بگیرد، خداوند ثواب روزه را به او می دهد. به مدت یک سال (اقبال صفحه 603)

3) صدقه دادن و احسان و شاد كردن مؤمنان و رفتن به زيارت منظره مقدس.

4) زیارت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) از راه دور و نزدیک، در روایتی از آن حضرت آمده است: هر که قبر مرا بعد از مرگم زیارت کند، مانند کسی است که در زمان حیاتم به سوی من هجرت کرده است، اگر نمی توانی از نزدیک به من سر بزنی، از دور بر من درود بفرست (که به من می رسد).

5) مستحب است در این روز امام علی علیه السلام را با همان زیارتی که امام صادق علیه السلام در این روز در جوار مرقد مطهرش زیارت کردند، زیارت کنند. (این زیارت در قسمت زیارت مفاتیح آمده است).

6) بزرگداشت و تعظیم و بزرگداشت این روز بسیار مناسب است مرحوم «سید بن طاووس» در اقبال در تکریم و تعظیم این روز به دلیل ولادت اولین شخص عالم امکان و رب الامکان. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بسیار سفارش شده است. انجام داده است

همچنین یک سال قبل از هجرت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) معراج آن حضرت در چنین شبی صورت گرفت.

روز هفدهم:

همانطور که گفتیم در میان علمای امامیه مشهور است که هفدهم ربیع الاول روز ولادت با سعادت رسول خدا محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم) است و مشهور است که آن حضرت بوده است. در مکه به دنیا آمد و زمان ولادتش سحرگاه بود. جمعه سال فیل بود. (11)

همچنین در چنین روزی در سال 83 هجری قمری، امام صادق (علیه السلام) به دنیا آمد و به همین دلیل بر اهمیت این روز افزوده شده است. (12)

پی نوشت ها:

1. سوره بقره، آیه 207.
2. اقبال الأمال، صفحه 592 و تفسیر النش، جلد 2، صفحه 78.
3. کافی، ج 1، ص 503.
4. اقبال، صفحه 599.
5. زادالمعاد، صفحه 412.
6. اقبال، صفحه 599 و کامل بن اثیر، جلد 2، صفحه 7 (وقایع سال اول هجری).
7. مصباح المتهجد، صفحه 791.
8. اقبال، صفحه 601 (سید بن طاووس، در همین کتاب، روایت از شیخ مفید، استحباب روزه این روز به خاطر مرگ یزید).
9. عاقبت، صفحه 64.
10. مصباح المتهجد، صفحه 791 و اقبال، صفحه 603.
11. مصباح المتهجد، صفحه 791 و اقبال، صفحه 603.
12. بحارالانوار، جلد 47، صفحه 1، حدیث 2.