گروه فکری: به گفته خبرگزاری اخبار آنلاین نقل از زیر نوشت پریا هایداریبا مترجم و محقق دریابنامعرفی و بررسی کتاب “فلسفه شر” توسط لارس آسوندون. نویسنده کتاب در تلاش است تا مفهوم “شر” را از کلیشه ها و شعارهای کلیشه ای حذف کند و به تمرکز به عنوان یک مسئله جدی اخلاقی توجه کند. نویسنده تأکید می کند که مفهوم اصلی این کتاب مبتنی بر این واقعیت است که شر یک نیروی فوق طبیعی یا شیطانی نیست ، بلکه نتیجه عدم تفکر ، بی تفاوتی ، بی تفاوتی و همدلی است. سوندسن به مفهوم “شر مبتذل” اشاره می کند ، با استناد به فیلسوفان مانند هانا آرنت ، و نشان می دهد که بسیاری از فاجعه های تاریخی نه با اراده آگاهانه برای نابودی بلکه از طریق پیامدهای نابینا و نادیده گرفته شده است. این کتاب دعوت به بیداری اخلاقی است. فراتر از یک تحلیل فلسفی ، این کتاب یک فراخوان عملی برای مبارزه با شر است. اسوندسن معتقد است که عدم تحرک و سکوت ما در برابر بی عدالتی خود نوعی همدردی با شر است. او به خواننده به یک زبان ساده و روان یادآوری می کند که شر نه تنها در دیگران بلکه بخشی از امکانات وجودی ما است و مبارزه با آن یک مسئولیت شخصی و اخلاقی است که با شناخت ، نامگذاری و اجتناب از آن آغاز می شود.
****
در دنیایی که کلمه “شر” در فیلم های هالیوود ، سخنرانی های سیاسی و عناوین رسانه ای تکرار می شود ، فیلسوف نروژی لارس آسوندسن سعی می کند این مفهوم فراموش شده را از سطح شعارها و کلیشه ها بیرون بیاورد. او معتقد است که “شر نه یک افسانه قرون وسطایی ، که یک مشکل واقعی در زندگی روزمره است ؛” مشکلی که همه ما قربانی هستیم و همه ما در آن مشارکت داریم. “
در ابتدای کتاب ، Assondon اظهار داشت که مشکل اصلی انسان معاصر فراوانی خشونت نیست بلکه عدم تأمل است. او با لحنی غیرقابل پیش بینی می نویسد: “عادی بودن شر واقعیت است ؛ نکته این است که ما دیگر کلماتی برای صحبت کردن در مورد آن نداریم.” از نظر او ، فقدان زبان اخلاقی باعث شده است که بسیاری از رفتارهای مضر ، که در گذشته شر در نظر گرفته می شدند ، امروز به سادگی توجیه شده یا حتی نادیده گرفته می شوند.
این کتاب دارای سه بخش اصلی است: الهیات شر ، انسان شناسی شر و مسئله شر. بخش اول به تاریخ فلسفی مفهوم شر می پردازد. از ایده های یونان باستان گرفته تا تفسیرهای مدرن. اوسوندسن ، با بررسی نظرات فیلسوفان مانند افلاطون ، آگوستین ، کانت و هانا آرنت ، این سؤال را مطرح می کند: “ماهیت شر چیست؟” آیا شر یک نیروی مستقل است؟ نقص؟ یا نتیجه جهل؟ پاسخ او ، نزدیک به سنت مسیحی طولانی و مطابق با آرنت ، این است شر بیش از “شر” ، عدم عقلانیت ، عدم همدلی و عدم توانایی دیدن دیگری به عنوان یک انسان است. از این دیدگاه ، بسیاری از فاجعه های مهم در تاریخ نتیجه نقشه های شیطانی نبوغ شیطانی نیست ، بلکه محصول تصمیمات غیر منطقی ، نابینا و همبستگی نابینا است.
بخش دوم کتاب دارای یک رویکرد پدیدارشناختی است و به تجربیات و تجربیات عینی شر می پردازد. Asondsen با استفاده از منابع متنوعی از جمله ادبیات ، نقاشی ، مطالعات علمی ، فیلم و موسیقی ، سعی می کند چهره های مختلفی از شر را نشان دهد و برخی از کلیشه های رایج را به چالش بکشد. یکی از این کلیشه ها ، حس مشترک رابطه بین عزت نفس پایین و رفتارهای شر است. وی بر اساس تحقیقات تجربی ، وی نشان می دهد که بسیاری از عاملان خشونت خودکفا نیستند ، اما گاهی اوقات به دلیل نوعی برتری و بی اعتنایی به دیگران.
یکی از نکات برجسته کتاب ، تحلیل او از “شر مبتذل” است. مفهومی که مستقیماً به کار هانا آرنت در مورد آیشمن و محاکمه وی در اورشلیم اشاره دارد. اسوندسن معتقد است که بخش قابل توجهی از شر انسان ناشی از اراده آگاهانه برای از بین بردن دیگران نیست ، بلکه از رفتارهای غیر ضروری ، پیگیری و بی اعتنایی به عواقب اعمال ما است. او می نویسد: “بسیاری از ما فقط به این دلیل که فکر نمی کنیم ، شرارت می کنیم.” این تصور ، دیدگاه سنتی از شر را که آن را به نیروهای ماوراء طبیعی یا شخصیت های هیولا نسبت داده است ، تغییر می دهد و این نشان می دهد که شر نگران کننده ، معمولی و در دسترس است.
لارس اسوندسن
اسوندسن به نمونه های تاریخی متعددی برای روشن شدن استدلال خود اشاره می کند: از هولوکاست و اردوگاه های کار اجباری گرفته تا جنگ های ایدئولوژیک و نسل کشی معاصر. او نشان می دهد که مردم “عادی” چگونه می توانند اقداماتی را انجام دهند که از خارج غیر ضروری به نظر می رسند. برخی برای دستیابی به یک هدف خاص (شر ابزاری) مرتکب جرم می شوند. گروه دیگری به نام ایدئولوژی یا اعتقاد مقدس (شر ایدئولوژیک). و بسیاری باعث رنج دیگران فقط به دلیل سهل انگاری و عدم پیش بینی می شوند. نکته هشدار دهنده این است که نوع سوم ، شر بی اعتنایی ، زمینه ای را فراهم می کند که در آن اشکال شدیدتر از شر رشد می کند.
اما این کتاب محدود به تحلیل نظری نیست. پیام اصلی آن یک دعوت عملی است. اسوندسن بارها تأکید می کند: “شر نباید توجیه شود ، نباید بهانه ای برای پذیرش باشد ؛” شر باید بجنگد. “ سکوت و عدم تحرک نوعی همدردی با شر است. به همین دلیل ، این کتاب نه تنها یک تحقیق فلسفی بلکه نوعی تماس اخلاقی است. برای بازسازی زبان و حساسیت اخلاقی نسبت به رنج دیگران تماس بگیرید.
از نظر سبک نوشتن ، “فلسفه شر” علی رغم موضوع سنگین ، متن واضح ، ساده و قابل فهم دارد. بر خلاف بسیاری از کتابهای فلسفی که خواننده غیر متخصص را بازیابی می کنند ، این اثر به زبانی منظم و منظم نوشته شده است ، و ترجمه فارسی Ehsan Sana’i Ardakani در Bidgol نیز این ویژگی را حفظ کرده است. نقل قول های ادبی ، نمونه های تاریخی و منابع بین رشته ای متن را از زمین نجات می دهد و آن را به یک اثر قابل خواندن و در عین حال تامل کننده تبدیل می کند. حداقل این مسئله را مطرح می کند ، و شاید مهمترین آن قدرت آن باشد: بازگشت کلمه “شر” به گفتگوی عمومی و فلسفی.
لارس اسوندسن ، که قبلاً به خاطر آثار خود مانند “فلسفه آزادی” ، “فلسفه آزادی” و “فلسفه ترس” شناخته شده بود ، در این کتاب نیز همین دقت را نشان می دهد. او فیلسوف است که موضوعات وجودی را نه در برج عاج نظریه بلکه در قلب زندگی روزمره جستجو می کند. “فلسفه شر” در نهایت بیش از پاسخ نهایی به سؤال “شر چیست؟” باشید ، تلاش برای بیدار کردن حساسیت اخلاقی خواننده و یادآوری این واقعیت که “شر همیشه دیگران نیستند ؛” شر بخشی از امکانات ما است. “
در زمانی که خشونت ، تبعیض و بی تفاوتی در اخبار روزانه تکرار می شود ، چنین کتابی می تواند نقطه شروع مهمی باشد. Asondon نشان می دهد که مبارزه با شر نه تنها یک وظیفه سیاسی یا اجتماعی بلکه یک مسئولیت شخصی است. درک شر ، نامگذاری آن و جلوگیری از ساده سازی مشترک ممکن است اولین قدم در ساختن دنیایی باشد که شر کمتر رایج و قابل قبول تر باشد.
1
منبع: www.khabaronline.ir
