معمار افتخاری حرم سیدالشهدا را بشناسید/ درخواست آیت الله بروجردی از ایشان چه بود؟

وی در یکی از روزهای خوب خدا در سال 1285 دیده به جهان گشود و در 98 سال عمر پربرکت خود 843 مسجد را طراحی و گاه اجرا کرد که از معروف ترین آنها می توان به تعمیر و مرمت رواق حرم امام حسین (ع) لرزاده اشاره کرد. مسجد خیابان خراسان و مسجد اعظم قم.

نقل از کردن پایگاه اندیشه و فرهنگ مبلغان، لرزاده معمار معروف بناهای جاویدان بود، معماری های معروفی که برای هر کدام باید کلاه از سر برداشت، از جمله بنای آرامگاه فردوسی، دارارالفنون رئیس بانک شاهی سابق (تجاری فعلی). بانک میدان امام خمینی) که اولین اثر مستقل لرزاده بود. مرمت و تزئین خانه تاریخی کورچیان واقع در محله تجریش، گنبد کاخ مرمر و…

حسین بن محمد معمار که بعدها به لرزاده شهرت یافت، فرزند استاد محمد معمار از معماران مشهور دوره اتابک بود و گفته می شود که وی از همرزمان حاج حسن صنیع الدیوان یکی بود. از معماران اتابکی با داشتن چنین پدری در مدرسه «میرزا حسن» در خیابان بلورسازی به تحصیل پرداخت. پس از دوره ابتدایی وارد دبیرستان سلطانی در پل امیربهادر شد و می گویند به دلیل نبود رشته فنی مورد علاقه اش به مدرسه کمال الملک رفت و در آنجا مجسمه سازی خواند. گرایش مذهبی او و خانواده اش باعث شد که این دوره را ناتمام رها کند و نقاشی را نزد «سید محمدتقی نقاشباشی» آغاز کند. اما چنین فراز و نشیب هایی در دوران تحصیل مانع رشد او نشد زیرا پدری معمار و هنرمند داشت که اسرار معماری را به او آموخت.

همشهری نوشت: حسین لرزاده پس از فوت پدرش در سال 1305 به پروژه ساخت عمارت سنگی تپه علیخان در سعدآباد توسط استاد جعفرخان کاشانی پیوست و کار نقاشی یکی از اتاق های این عمارت را بر عهده گرفت. اما به گفته مورخان اولین اثر مستقل لرزاده رئیس بانک شاهی تهران است.

شهرت و توانمندی لرزاده به زودی مشخص شد و او که مدت کوتاهی همنشین خوشنویس نامی زمان بوده و نزد او شاگردی کرده بود، در سال 1311 به دعوت رئیس انجمن آثار ملی وقت، او پروژه ساخت آرامگاه فردوسی را که توسط آندره گدار پایه گذاری شده بود، آغاز کرد. آن را به عهده گرفت و در یک سال و نیم تمام کرد.

معمار افتخاری اباعبدالله الحسین (ع)

پسر اهل قلمستان که حالا به شخص دیگری تبدیل شده بود و از معماران برجسته کشور به شمار می رفت، توسط آیت الله بروجردی برای طراحی ساختمان مسجد اعظم قم به قم دعوت شد. پس از اجرای این پروژه بود که تعمیر و ساخت قطعاتی از حرم مطهر حضرت سیدالشهدا(ع) به ایشان سپرده شد تا معمار افتخاری اباعبدالله الحسین(ع) شود.

سبک بولینگ استاد لرزاده

لرزاده یک معمار اصیل ایرانی بود که تمام عناصر معماری را می شناخت و در جای خود به درستی از آنها استفاده می کرد. بسیاری از پژوهشگران بر این نکته تاکید دارند که آثار لرزاده مخاطب را غافلگیر نمی کند، بلکه در وجود او حلول می کند و در او می نشیند.

اما وجه مشترک آثار لرزاده کاسه سازی است که امضای لرزاده بر آثارش به حساب می آید. وی از این روش در مساجد امام حسین (علیه السلام)، گندم انبار، مساجد سنگی ویران، سلمان، عمار، فخریه، سجاد و سردر ورودی گنبد سپهسالار و بسیاری آثار دیگر استفاده کرده است.

خانه لرزاده نمونه ای از خانه های ایرانی و اسلامی است

لرزاده را آخرین نسل استادکاران و هنرمندان معماری می دانند. خانه او در دهه 30 در سه طبقه طراحی و ساخته شد و داخل ساختمان پر از پنجره های زیبا با شیشه های رنگی است که فضایی معنوی ایجاد می کند. یکی از نکات قابل توجه در طراحی این خانه توجه استاد لرزاده به ویژگی های معماری سنتی ایرانی از جمله استفاده از کانال های تهویه مطبوع در معماری خانه است که باعث ایجاد هوای خنک و مطبوع در فضاهای مختلف شده است. از خانه

معماري كه چاي روزه اش هرگز فراموش نشد

عشق لرزاده به مجالس حرم ابا عبدالله زبانزد خاص و عام است. مهناز رئیس زاده شاگرد قدیمی استاد لرزاده نیز خاطره ای به یاد ماندنی از ارادت عمیق استاد به اباعبدالله الحسین (ع) دارد. او که به همراه همسرش 17 سال فرصت شاگردی خاص و معاشرت با استاد را داشته و هر جمعه در محضر استاد معماری می خواند، می گوید: یک روز در منزل استاد همیشه مشغول مطالعه و بحث بودیم که زنگ در باز شد و یک آقای ناشناس که یک شال سبز به کمر بسته بود و یک کلاه سبز به سر داشت وارد درس شد و به آن آقا سلام کرد آقا شروع به خواندن دعای امام حسین (ع) کرد نماز در خانه او در روز هفتم هر ماه که نماز تمام شد، معلم درس را از سر گرفت.

شهناز لرزاده، دختر استاد، خاطرات زیادی از ارادت او به مجالس ختم امام حسین (ع) دارد: «در جوانی با دوستان بازاری اش در دهه اول محرم انگشتر سینه راه می انداختند، او هم یک جور خاصی داشت. لباس سینه ای که یادم می آید آن لباس شکل خاصی داشت در ناحیه سینه دکمه ای داشت که هنگام شیر دادن باز می شد. به این ترتیب که آقا مثل بعضی از هیئت ها و دسته ها لباس هایشان را در آن مراسم در نمی آوردند تا اینکه بر اثر کهولت سن.

حسین لرزاده در روز سه شنبه 3 شهریور 1382 در سن 98 سالگی درگذشت و در مقبره خانوادگی اش که توسط خودش در شهرری، جنب مسجد افضلیه، روبروی بی بی زبیده ساخته شده بود، به خاک سپرده شد.