کاروانسرایی که مسجد شد – یوبیک آنلاین

نقل از کردن پایگاه اندیشه و فرهنگ مبلغان در سال 1248 شمسی که ناصرالدین شاه دستور توسعه دارالخلافه را صادر کرد، خیابان دروازه دولاب که مسجد در آن قرار داشت یکی از خیابان های جدید محسوب می شد.

همشهری نوشت: با تغییر حصار شهر و توسعه شهر تهران، انتخاب این زمین که نبش خیابان جدید و اصلی بود، برای ساخت مسجد اهمیت زیادی داشت. نام این مسجد از نام میرزا کاظم گرفته شده و به کاظمیه معروف شده است.

به گفته علیرضا زمانی تهران پژوه، این مسجد بر اساس وقف نامه سال 1260 ساخته و وقف شده است. این بنا با مساحت 1608 متر مربع به سبک معماری قدیمی بدون گنبد و گلدسته ساخته شده است. صحن این مسجد تاریخی به شکل ذوزنقه و از دو قسمت مستطیل و مثلث تشکیل شده است و نمای حیاط با آجرکاری، اجرای طاق نما و نقوش مقالی تزئین شده از ویژگی های این مسجد است.

وی یک بار در بخشی دیگر از سخنان خود به نورگیر زیبای این مسجد قدیمی اشاره می کند و می گوید: سقف شبستان این مسجد با طاق و آجرکاری تزئین شده و با اجرای این سبک معماری، مسجد نورپردازی می شود. با دو پنجره در سمت راست محراب که فضای زیبایی را برای انجام فرایض دینی ایجاد کرده است.

به گفته این تهران شناس، تزیینات این شبستان سنگی است و در تزئین محراب نیز از کاشی کاری استفاده شده است. کاشی های گلی، اجرای کتیبه هایی با خط سلیمی و نقوش از زیباترین تزئینات محراب این مسجد است. همچنین محمدعلی خان سودید السطنه از نویسندگان و بزرگان قاجار در یکی از سفرنامه های خود از وجود کتیبه ای یاد کرده که در آن شعری در مدح ناصرالدین شاه نقش بسته بود. البته امروزه اثری از این کتیبه نیست.

علیرضا روزی درباره آب انبار فراموش شده این مسجد گفت: در گوشه شمال غربی حیاط مدرسه آب انباری بود که بعدها در دل این مسجد ساخته شد که زمانی آب محله را تامین می کرد و امروز آنجاست. اثری از آن نیست.”

زمانی درباره مهم ترین خطبای این مسجد قدیمی تهران می گوید: «حجت الاسلام محمدتقی فلسفی، شیخ احمد رحمانی، شهید آیت الله سید احمد مدنی، سید قاسم شجاعی، سید مهدی حسام، مرتضوی و شیخ صدوق از وعاظ معروف این مسجد بودند. این مسجد که به مناسبت های مختلف در این مسجد تبلیغ می کردند منبر رفت و برای مردم سخنرانی کرد».