
نقل از کردن پایگاه اندیشه و فرهنگ مبلغان، خشم یک احساس قدرتمند است که اگر به درستی کنترل نشود، می تواند عواقب مخربی برای شما و اطرافیانتان داشته باشد. خشم کنترل نشده منجر به مشاجره، خشونت فیزیکی، توهین و آسیب به خود می شود.
به نقل از عصر ایران، خشم و عصبانیت مانند شادی، اضطراب یا نفرت یکی از اساسی ترین احساسات انسان هستند. این احساسات با بقای اساسی مرتبط هستند و در طول تاریخ بشر تکامل یافته اند. خشم به واکنش “جنگ یا گریز” سیستم عصبی مربوط می شود. یعنی انسان را برای دعوا آماده می کند. اما دعوا لزوماً به معنای مشت زدن نیست. بلکه می تواند با تغییر قانون یا اتخاذ هنجارهای رفتاری جدید، مردم را به مبارزه با بی عدالتی برانگیزد.
تفاوت بین خشم و عصبانیت
خشم یک احساس درونی است که وقتی با یک موضوع آزاردهنده مواجه می شوید در شما ایجاد می شود. از طرفی خشم به معنای عصبانیت است و شامل رفتار و گفتار شما می شود. به عبارت دیگر خشم می تواند با فریاد زدن یا درگیری فیزیکی همراه باشد.
تفاوت خشونت و پرخاشگری
گاهی اوقات دو اصطلاح خشونت و پرخاشگری به جای یکدیگر استفاده می شوند، اما در واقعیت متفاوت هستند. از دیدگاه روانشناسی، خشونت به پرخاشگری شدید اطلاق می شود که هدف آن ایجاد آسیب جدی است. به عبارت دیگر، پرخاشگری همیشه منجر به خشونت نمی شود. اما خشونت همیشه با پرخاشگری همراه است.
انواع خشونت
متخصصان بهداشت روان موفق به شناسایی انواع خشونت شده اند که عبارتند از:
خشونت روانی و کلامی: آسیب رساندن به فرد از طریق توهین، تحقیر و تهدید
خشونت فیزیکی: جراحت یا حمله به دیگران
خشونت جنسی: تجاوز جنسی یا سوء استفاده از قدرت برای اجبار رابطه جنسی به یک فرد
خشونت خانگی: رفتار خشونت آمیز برای ارعاب یا تسلط بر سایر اعضای خانواده
خشونت اجتماعی: خشونتی که در خارج از خانه و بین 2 نفر یا تعدادی از افراد رخ می دهد
خشونت ممکن است منجر به حمله شود.
جدول زیر اثرات خشونت و پرخاشگری بر سلامت روان را نشان می دهد:
راه های عصبانیت
خشم را می توان به روش های مختلفی بیان کرد. زیرا در افراد مختلف اثر یکسانی ندارد و در نتیجه اعمال و علائم متفاوتی را به دنبال دارد.
خشونت کلامی رایج ترین نشانه خشم است. در نتیجه از روی کلام، لحن و طرز صحبت فرد به راحتی می توانید عصبانیت او را درک کنید. خشم را می توان از طریق زبان بدن و سایر نشانه های غیرکلامی نیز تشخیص داد. به عنوان مثال، ممکن است با خیره شدن، اخم کردن و مشت های گره کرده همراه باشد.
برخی افراد در سرکوب یا درونی کردن خشم خود متخصص هستند. بنابراین تشخیص علائم فیزیکی خشم در آنها دشوار است. البته شروع درگیری فیزیکی بدون علائم هشدار دهنده معمول نیست.
چه چیزی شما را عصبانی می کند؟
در مرحله غریزی، از مزایای خشم برای محافظت از قلمرو، اعضای خانواده، غذا و سایر دارایی ها یا واکنش به خطرات احتمالی استفاده می شود. اما احساس عصبانیت دلایل دیگری نیز دارد که می تواند منطقی یا غیرمنطقی باشد.
وقتی در کنترل یا حتی پذیرش خشم خود مشکل دارید، عصبانیت شما غیرمنطقی است. بنابراین باید ریشه عصبانیت خود را پیدا کرد و برای رفع آن اقدام کرد.
عوامل زیر معمولاً خشم را تحریک می کنند:
غم و اندوه به دلیل از دست دادن یکی از اعضای خانواده یا دوستان
مهارت های ارتباطی ضعیف
خستگی (زیرا افراد معمولاً زمانی که خسته هستند عصبانی می شوند و زود عصبانی می شوند.)
گرسنگی
بی عدالتی (خیانت، قلدری، تحقیر یا شرمساری و…)
ناامیدی جنسی
مشکلات مالی و اضطراب بدهی
احساس شکست یا ناامیدی
دزدی، خشونت یا تجاوز جنسی
درد، بیماری جسمی یا بیماری روانی
غم و اندوه شدید یکی از دلایل عصبانیت افراد است.
بیایید آتش را قبل از اینکه با هم خشم خشک و خیس را بسوزاند مهار کنیم.
چه زمانی عصبانیت به یک اختلال تبدیل می شود؟
همه ما در مقطعی از زندگی خود خشم را تجربه می کنیم. اما این احساس زمانی دردسرساز می شود که فراوانی یا شدت آن روابط خانوادگی و اجتماعی، عملکرد شغلی یا سلامت روان را مختل کند.
اگرچه به طور رسمی چیزی به نام اختلال خشم وجود ندارد، اما به گفته متخصصان روانشناسی و روانپزشکی، عصبانیت غیرعادی می تواند نشانه اختلال روانی یا اختلال شخصیت مرزی باشد.
اثرات خشم شدید
اگر خشم به خوبی مدیریت شود، می تواند به یک احساس مفید تبدیل شود که شما را تشویق به ایجاد تغییرات مثبت می کند. خشم واکنش «جنگ یا گریز» بدن را تحریک می کند.
در این شرایط غدد فوق کلیوی هورمون های استرس مانند آدرنالین و کورتیزول ترشح می کنند. در نتیجه، مغز خون را از شکم به سمت عضلات حرکت می دهد تا برای فعالیت بدنی آماده شود.
همچنین ضربان قلب، فشار خون و تنفس افزایش می یابد، دمای بدن بالا می رود، پوست شروع به تعریق می کند و تمرکز و دقت مغز تقویت می شود. اطرافیان شما را دنبال می کنند. خشم کنترل نشده منجر به مشاجره، خشونت فیزیکی، توهین و آسیب به خود می شود.
علاوه بر این، عصبانیت شدید می تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و خطر ابتلا به بیماری های کوتاه مدت و طولانی مدت را افزایش دهد. این بیماری ها عبارتند از:
سردرد
مشکلات گوارشی مانند معده درد
بی خوابی
افزایش اضطراب
افسردگی
فشار خون بالا
مشکلات پوستی مانند اگزما
حمله قلبی
سکته
مشکلات تنفسی
آیا ارزش عصبانی شدن را دارد؟
عصبانیت شدید یا کنترل نشده بر سلامتی تأثیر منفی می گذارد و احتمال بیمار شدن را افزایش می دهد.
چگونه خشم خود را کنترل کنیم؟
عصبانیت کنترل نشده تأثیر منفی بر سلامت و روابط شما می گذارد. بنابراین مهم است که با آن به روش صحیح برخورد کنید. رعایت نکات زیر به مدیریت خشم و پیشگیری از عوارض آن کمک می کند:
1. قبل از صحبت کردن فکر کنید
وقتی بحث داغ می شود، گفتن چیزی که بعداً پشیمان می شوید بسیار آسان است. قبل از صحبت کردن، چند لحظه افکار خود را سازماندهی کنید و به دیگران اجازه دهید همین کار را انجام دهند.
2. بعد از اینکه آرام شدید، عصبانیت خود را ابراز کنید
به محض اینکه توانستید درست فکر کنید، ناامیدی خود را محکم اما بدون خصومت بیان کنید. به طور واضح و مستقیم در مورد نگرانی ها و نیازهای خود صحبت کنید. اما احساسات دیگران را جریحه دار نکنید و سعی نکنید آنها را کنترل کنید.
3. برای درمان خشم ورزش کنید
فعالیت بدنی به کاهش استرس که منجر به عصبانیت می شود کمک می کند. اگر احساس میکنید عصبانیتتان در حال جوشیدن است، کمی پیادهروی کنید یا بدوید. همچنین می توانید وقت خود را صرف انجام فعالیت های بدنی لذت بخش دیگر کنید.
4. استراحت کنید
زمان استراحت و سرگرمی فقط مختص کودکان نیست. برای درمان خشم توصیه می شود در موقعیت های استرس زا به خود استراحت دهید. آرامش به شما کمک می کند تا برای مدیریت موقعیت بدون عصبانیت یا عصبانیت آماده شوید.
5. راه حل های ممکن را شناسایی کنید
به جای تمرکز بر علت عصبانیت، روی حل مشکل در دست اقدام کنید. آیا اتاق نامرتب فرزندتان شما را عصبانی می کند؟ در را ببند. آیا همسرتان هر شب برای شام دیر می کند؟ زمان شام را به عقب برگردانید یا موافقت کنید که چند بار در هفته به تنهایی غذا بخورید. به خود یادآوری کنید که عصبانی شدن چیزی را حل نمی کند و فقط ممکن است اوضاع را بدتر کند.
6. در مورد خودتان صحبت کنید
برای جلوگیری از انتقاد یا سرزنش دیگران، که فقط تنش را تشدید می کند، از جملاتی استفاده کنید که با “من” شروع می شود تا مشکل را توصیف کنید. ضمنا محترم باشید. به عنوان مثال، به جای این که بگویید: «تو هیچ وقت کارهای خانه را انجام نمی دهی»، بگویید: «از اینکه بدون شستن ظرف ها میز را ترک کردی ناراحتم». وقتی عصبانی هستید، درباره خودتان صحبت کنید و از سرزنش دیگران بپرهیزید. اجتناب کنید
7. کینه به دل نگیرید
بخشش یک ابزار قدرتمند است. اگر به خشم و سایر احساسات منفی اجازه دهید بر احساسات مثبت غلبه کنند، غرق در بدخلقی و احساس بی عدالتی خواهید شد. اما اگر فردی که شما را عصبانی کرده است ببخشید، هم از این موقعیت درس می گیرید و هم رابطه خود را تقویت می کنید.
8. از طنز برای کاهش تنش استفاده کنید
شاد کردن فضا به کاهش تنش کمک می کند. از شوخ طبعی برای مقابله با علت عصبانیت خود و احتمالاً هر گونه انتظار غیر واقعی از موقعیت استفاده کنید. اما طعنه آمیز نباش. چون احساسات طرف مقابل را جریحه دار می کند و اوضاع بدتر می شود.
9. مهارت های تمدد اعصاب را تمرین کنید
هنگامی که عصبانیت شما شعله ور می شود، از مهارت های آرام سازی استفاده کنید. نفس عمیق بکشید، یک صحنه آرامشبخش را تجسم کنید، یا یک کلمه یا عبارت آرامشبخش را تکرار کنید. به عنوان مثال، می توانید بگویید: “زیاد سخت نگیر”. گزینه دیگر گوش دادن به موسیقی، نوشتن یا انجام یوگا است. هر کاری که برای آرامش شما مفید است را انجام دهید.
منبع: www.khabaronline.ir