بازنگری های مهم دکتر زرین کوب در گام سی ام

نقل از کردن پایگاه اندیشه و فرهنگ مبلغان چاپ سوم کتاب «ثبت اسلام» نوشته عبدالحسین زرین کوب در اواسط پاییز 1403 توسط انتشارات امیرکبیر و توسط نشر روان بازار منتشر شد.

نقل از قبلی ما را بخوانید: وقتی استاد گلداسمیت اشتباهات خود را در حدود دو قرن سکوت پذیرفت

ایکنا نوشت: «کارنامه اسلام» نام کتابی نوشته عبدالحسین زرین کوب است. موضوع این کتاب فرهنگ و تمدن اسلامی است. کارنامه اسلام فصل درخشانی از تاریخ بشر است، نه تنها به دلیل موفقیتی که مسلمانان در ایجاد فرهنگ جدید جهانی یافته اند، بلکه به دلیل فتوحاتی است که آنها را در ایجاد جهانی جدید، فراتر از شرق و غرب موفق ساخته است. قلمرو اسلامی که در واقع شرق نیست. غرب نبود.

البته فتح اسلام با جنگ حاصل شد، اما گسترش اسلام در بین مردم کشورهای فتح شده به زور جنگ نبود. به خصوص اهل کتاب (یهود، مسیحیان، مجوس و صابئین)، حتی مشرکان اروپا، هند و تبت می توانند با پرداخت جزیه در قلمرو اسلامی در صلح و آرامش زندگی کنند.

نویسنده در این کتاب می خواهد به فرهنگ گذشته اسلام با همان نگاهی که مسلمانان گذشته به آن می نگریستند بنگرد. وی در مقدمه کتاب در این باره می گوید: شیوه بیانی که در این کتاب به کار برده ام ممکن است در نگاه اول در نظر برخی از خوانندگان تا حدی حماسی جلوه کند، اما این تصور درست نیست، نویسنده فقط می خواهد به فرهنگ گذشته اسلام با همان نگاهی که مسلمانان گذشته به آن می نگریستند بنگر.

شیوه بیان خالی از هیجان و عاری از دلسوزی که محققان اروپایی در این مسائل دارند هرگز اجازه قضاوت صحیح در ارزیابی آنچه مسلمانان به فرهنگ جهان داده اند را نخواهد داد. کدام مورخ می تواند بدون همدلی واقعی با موضوع تحقیق خود ارتباط و درک درستی پیدا کند؟ بی‌تردید جهان اسلام چنان سهم و تأثیر واقعی در تمدن و فرهنگ امروز جهان داشته است که شاید بیشتر بورژوایی باشد تا غربی که شمردن آن نیازی به حماسه‌نویسی ندارد.

در بخشی از این کتاب می خوانیم:

«تمدن اسلامی که حداقل از اواخر دوران فتح مسلمانان تا ظهور مغولان، از نظر نظم و انضباط اخلاقی، برتری سطح زندگی، برتری و دوری نسبی از تعصب، توسعه و پیشرفت علم و… ادبیات قرن‌ها پیشاهنگ کل جهان متمدن و معلم فرهنگ جهانی بوده است، بی‌تردید دوران درخشانی از تمدن بشری است و آنچه فرهنگ و تمدن امروز جهان مدیون آن است. دینی که مدیون یونان است کمتر نیست، با این تفاوت که فرهنگ اسلامی هنوز در دنیای کنونی اثر معنوی دارد و هیچ راهی برای از دست دادن جذابیت و معنویت وجود ندارد.