گروه اندیشه: به نقل از خبرگزاری اخبار آنلاین، نقل از محاسبات مقایسه ای شاخص ترکیبی توسعه در کتاب توسعه 2019 و کتاب توسعه 1402 منتشر شده در وب سایت نظرسنجی توسعه حاکی از آن است که تفاوت عملکرد دولت سیزدهم تا سال 1402 با پایان دولت دوازدهم در سال 1398 در تمامی زمینه ها عملکرد دولت دوازدهم نسبت به سه سال دولت سیزدهم یعنی 1400، 1401 و 1402 کارنامه بهتری دارد. کتاب توسعه که ترکیبی از 380 شاخص است، نشان می دهد که دولت سیزدهم در همه زمینه ها نسبت به سال های گذشته کاهش داشته است. دولت دوازدهم در نتیجه با ارزیابی 380 شاخص توسعه متوجه می‌شویم که بسیاری از فعالیت‌ها و تلاش‌های صورت گرفته در دولت سیزدهم اگرچه اندکی در بخش‌های اقتصادی و به‌ویژه رشد تولید ایجاد کرده است، اما در مجموع نتوانسته است. برای جلوگیری از روند نزولی در هر یک از دیدگاه های توسعه.
«رصدخانه توسعه» و به ویژه «کتاب توسعه» هر ساله با تولید شاخص ترکیبی متشکل از 380 شاخص در ابعاد مختلف توسعه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، زیست محیطی و فردی، مسیر توسعه را در ایران و سایر کشورهای جهان رصد می کند. اولین و آخرین کتاب توسعه منتشر شده مربوط به سال های 1399 و 1402 است که مقایسه وضعیت توسعه یافتگی ایران در این دو کتاب می تواند به نوعی عملکرد دولت سیزدهم را نشان دهد. در این نقل از به مقایسه این دو تصویر پرداخته ایم.
امتیاز «شاخص توسعه ترکیبی» (شامل 380 شاخص و شاخص توسعه) در دولت سیزدهم از 44.94 در سال 1392 به 43.03 در سال 1391 رسیده است که حدود دو درصد کاهش نشان می دهد. شاخص توسعه مرکب ساده (شامل 13 شاخص توسعه جهانی) نیز تقریباً همین میزان کاهش را برای امتیاز توسعه در دولت سیزدهم محاسبه کرده است. در سال 2019، رتبه شاخص توسعه مرکب ایران در بین 154 کشور جهان 107 بود که در دولت سیزدهم به 122 کاهش یافت. بخشی از این کاهش رتبه به دلیل کاهش شاخص ترکیبی توسعه در داخل کشور و بخشی نیز ناشی از حرکت سریع و رو به جلو سایر کشورها بوده است.
در سال 2013، شاخص ترکیبی مربوط به «چشم انداز توسعه اقتصادی» برابر با 38.11 بوده که در سال 1402 به 36.22 کاهش یافته است.البته روند جهانی و سایر کشورهای جهان در این دوره که دوران کرونا محسوب می شود. ، اندکی کاهش داشته است. به همین دلیل با وجود کاهش تقریبا دو واحدی در شاخص ترکیبی اقتصادی، رتبه ایران در بین 154 کشور در این دو سال همچنان در رتبه 124 باقی مانده است.
در بخش اقتصادی دو حوزه «تولید و رشد اقتصادی» و «فناوری، نوآوری و اختراع» به ترتیب 10 درصد و 5 درصد رشد داشته اند. اما حوزه های «زیرساخت های اقتصادی»، «عدالت اقتصادی»، «ثبات اقتصادی» و «محیط مطلوب کسب و کار» به ترتیب 6، 8، 6 و 10 درصد افت را تجربه کرده اند. امتیاز «صحنه توسعه سیاسی» ایران در مجموع وضعیت خوبی را نشان نمی‌دهد و در سال 1398 در مقیاس 100 امتیاز 38.17 را به خود اختصاص داده است. در سال 1402
در بین 154 کشور محاسبه شده، رتبه ایران از رتبه 132 به 144 سقوط کرده است. در این منظر، تمامی حوزه‌های «مشارکت‌پذیری نظام سیاسی»، «سلامت سیاسی و نظام قضایی و پاسخگویی آنها»، «امنیتی و ثبات سیاسی»، «عدالت و برابری سیاسی» و «آزادی‌های مدنی» در این مدت کاهش یافته است. یعنی به ترتیب 11، 12، 10، 11 و 8 درصد کاهش را تجربه کردند.
همچنین امتیاز «نگرش اجتماعی به توسعه» نیز در این مدت از 21/45 به 96/44 کاهش یافته است. البته این کاهش امتیاز برای یک دوره سه ساله کاهش قابل توجهی محسوب نمی شود. اما وقتی به تغییرات رتبه ایران نگاه می کنیم متوجه می شویم که این افت اندک چه تاثیر عمیقی بر جایگاه جهانی ایران گذاشته است. ایران از رتبه 102 در سال 2019 به رتبه 121 در سال 1402 سقوط کرده است که تحولی جدی محسوب می شود.
در بخش اجتماعی توسعه، حوزه های «امنیت و امنیت اجتماعی» و «برابری و عدالت اجتماعی» در این مدت به ترتیب 1 درصد و 7 درصد رشد داشته و حوزه «سرمایه اجتماعی» نیز نزدیک به 10 درصد کاهش داشته است. .
«چشم انداز زیست محیطی توسعه» در ایران در مقایسه با کشورهای مشابه وضعیت خوبی ندارد و در سال 2019 با امتیاز 41.23 در رتبه 95 جهان قرار دارد. اما تنها پس از دوره دولت سیزدهم و در سال 1402 این دیدگاه به 84/39 کاهش یافته و ایران در بین 154 کشور جهان در رتبه 135 قرار گرفته است. چنین تنزل رتبه ای هم عجیب است و هم زنگ خطر را به صدا در می آورد که نشان می دهد عدم توجه به چشم انداز زیست محیطی توسعه به مرحله بحران رسیده است. در این بخش، حوزه «کارایی استفاده از محیط زیست» تقریبا ثابت بوده و دو حوزه «کیفیت و زیست پذیری محیط زیست» و «آلودگی محیط زیست» به ترتیب 5 و 6 درصد کاهش داشته اند. اما در دنیایی که اکثر کشورها در زمینه محیط زیست در حال رشد هستند،
چنین کاهشی بسیار نگران کننده است.
امتیاز «دیدگاه توسعه فردی» ایران در سال 2019 برابر با 61.98 بوده است که رتبه 63 را در بین 154 کشور جهان به دست آورده است. اما در سال 1402 این امتیاز به 04/60 کاهش یافته و باعث شده رتبه ایران به 72 تنزل یابد یعنی کاهش سایر دیدگاه های توسعه که در قسمت های قبل بررسی کردیم در نهایت خود را در کاهش چشم انداز فردی توسعه نشان داده است. . در بخش توسعه فردی، هر دو حوزه «دسترسی به امکانات اولیه زندگی» و «دسترسی به تسهیلات توانمندساز» به ترتیب 1 درصد و 6 درصد کاهش را طی دوره سه ساله تجربه کرده‌اند.
«شاخص توسعه مرکب ساده» که متشکل از 13 شاخص عمده توسعه جهانی است، برای 12 سال متوالی در دسترس است که بر اساس آن می‌توان روند دولت‌های یازدهم و دوازدهم را نیز بررسی کرد. بر این اساس «شاخص توسعه مرکب ساده» از سال 1391 تا سال 1394 (دولت یازدهم) حدود 2 درصد ارتقا یافته است. از سال 1395 تا 1398 (دولت دوازدهم) حدود 5 درصد کاهش و از سال 1400 تا 1402 (دولت سیزدهم) 2 درصد کاهش دیگر را تجربه کرده است.
نتیجه اینکه فعالیت‌ها و تلاش‌های فراوانی که در دولت سیزدهم صورت گرفت، اگرچه بهبود بخش‌های اقتصادی و به‌ویژه رشد تولید را به همراه داشته است، اما در مجموع نتوانسته است جلوی کاهش هیچ‌یک را بگیرد. چشم اندازهای توسعه
بیشتر بخوانید:
اقتصاد در دست کسانی است که پاسخگوی نهادهای حاکم نیستند/ با آتش بازی می کنند، در شرایط عادی نیستیم/ چرا از توسعه موفق دنیا درس نمی گیریم؟
خانیکی: در زمان شاه مردم برای خرید رادیو باید مجوز می گرفتند / برابری شرط اول گفتگوست / جوانان روزانه 233 دقیقه در اینترنت حضور دارند / +فیلم
آقای وزیر کار، اصل سوال اشتباه است
216216
منبع: www.khabaronline.ir
