به گفته خبرگزاری اخبار آنلاینبه نقل از ibna ، رضا داستجردی وی در نقل ازی به مناسبت سید الله رضا ، نوشت: Enayatullah Reza (1-5) ، مورخان ، جغرافیدانان ، دانشمندان و مترجم های ایرانی ، از جمله چهره هایی هستند که در دوره تحولات فکری معاصر ایرانی نقش برجسته ای داشته اند. زندگی فکری وی ، از تمایلات سوسیالیستی گرفته تا انتقاد از ایدئولوژی ، و از فعالیت های حزب تا تحقیقات تاریخی ، آینه ای از پیچیدگی ها و تحولات فکری قرن بیستم است.
کتاب مارکسیسم و ظهور بیگانگی بشر یکی از آثار مهم وی در زمینه فلسفه اجتماعی و نقد مارکسیسم است. این کتاب نتیجه بازتاب های وی در زمان بلوغ فکری وی است که نشانگر عبور وی از مارکسیسم ارتدکس به یک رویکرد انتقادی تر و انسانی است.
در این کار ، Enayatullah Reza مسیر تاریخی مفهوم بیگانگی از فلسفه کلاسیک آلمانی تا اندیشه مارکس را دنبال می کند. او در ابتدا با هگل سر و کار دارد ، که بیگانگی را به عنوان مرحله ای از خودآگاهی روح قرار می دهد. مرحله ای که روح از خود جدا می شود تا در نهایت به وحدت بالاتر برسد. رضا در ادامه به Furabakh اشاره می کند ، که این مفهوم را از الهیات به انسان شناسی منتقل می کند: “انسان خدایان را خلق می کند و سپس در برابر آن خدایان احساس ضعف می کند و از هم جدا می شود.” مارکس این مسیر را ادامه داد ، اما با تغییر جهت. برای مارکس ، بیگانگی یک پدیده کاملاً روشنفکرانه یا مذهبی نبود ، بلکه یک پدیده اقتصادی و اجتماعی بود که ریشه در ساختار سرمایه داری دارد.
Enayatullah reza با دقت چهار شکل اساسی بیگانگی را در اندیشه مارکس توصیف می کند:
بیگانگی محصول محصول: کارگر کار خود را نمی شناسد و رابطه بیرونی با آن دارد. این محصول به کالایی که متعلق به دیگری (کارفرما) است تبدیل می شود.
بیگانگی روند کار: کار تحمیل و بیگانه می شود. این نه خلاق است و نه نشان دهنده فردیت است.
بیگانگی طبیعت انسانی: انسان شخصیتی خلاق دارد ، اما در شرایط سرمایه داری این شخصیت سرکوب می شود.
بیگانگی از انسانهای دیگر: روابط اجتماعی نیز مبتنی بر رقابت و مالکیت است ، نه بر کمک انسان.
رضا ، با ظاهری انتقادی اما همدلی ، این چهار بعد را توضیح می دهد و نشان می دهد که مارکس از انتقاد از دین به اقتصاد سیاسی چگونگی انتقاد از دین ناشی می شود.
بخشی از کتاب رضا به شکاف بین آموزه های فلسفی مارکس و آنچه در نام مارکسیسم در قرن بیستم استفاده شده است ، اختصاص یافته است. وی با اشاره به تجربه اتحاد جماهیر شوروی و کشورهای بلوک شرقی ، توضیح می دهد که چگونه سیستم های سوسیالیستی نیز منجر به نوعی بیگانگی می شود. بیگانگی در این سیستم ها نه به شکل سرمایه بلکه در قالب ایدئولوژی و بوروکراسی رخ داده است.
رضا ، ضمن انتقاد از ساختارهای توتالیتر ، تأکید می کند که مارکسیسم ، به عنوان فلسفه آزاد کننده ، وقتی از بشریت و فردیت خود غفلت می کند ، منحرف می شود. وی تأکید می کند که هیچ سیستم اقتصادی یا سیاسی نباید انسان را به ابزارها کاهش دهد. چه در سرمایه داری و چه در سوسیالیسم.
یکی از با ارزش ترین نکات کتاب ، تلاش Enayatullah Reza برای ارتباط بحث در مورد بیگانگی با وضعیت جوامع غیر غربی است. وی تحسین می کند که چگونه بیگانگی محدود به کارخانه ها و روابط سرمایه داری غربی نیست ، بلکه در جوامعی مانند ایران با سنت های مذهبی ، روابط شبه و شبه و ساختارهای اقتدارگرا نیز وجود ندارد.
در اینجا ، رضا مارکس را از انحصار اروپایی بیرون می آورد و از خواننده می خواهد که در مورد “بیگانگی انسان در شرایط جهان سوم” تأمل کند. جایی که انسان نه تنها کار و محصول خود بلکه هویت ، زبان ، تاریخ و حتی بدن او را بیگانه می کند.
رضا ، در کتاب مارکسیسم و ظهور بیگانگی بشر ، با پیچیدگی روشن ، شفاف و فنی ، مفاهیم دشوار را برای زبان قابل خواندن به مردم می بخشد. این ویژگی باعث می شود که این کار برای دانشجویان علوم انسانی و هم برای علاقه به حوزه تفکر مفید باشد. در عین حال ، رضا در دام ساده سازی قرار نمی گیرد. او مفاهیم را به طور دقیق و بر اساس منابع اصلی توصیف می کند و حتی در بعضی مواقع ، با خود مارکس وارد گفتگوی انتقادی می شود.
نویسنده با نوشتن کتاب مارکسیسم و ظهور بیگانگی بشر ، نه تنها سهم خوبی در گفتمان مارکسیستی فارسی دارد ، بلکه ایدئولوژی هایی را نیز مشاهده می کند که بعضی اوقات در پوشش آزادسازی به زندان می روند. این کار فرصتی برای تجدید نظر در رابطه ما با کار ، جامعه ، دولت ، ایدئولوژی و از همه مهمتر با خود است. بیگانگی ، به معنای رضا ، یک پدیده کاملاً فلسفی نیست ، بلکه یک مسئله عمیق انسانی است که تا زمانی که انسان به ابزاری تبدیل شود ادامه خواهد یافت.
216216
منبع: www.khabaronline.ir
